Hurriyet.com.tr/DIŞ HABERLER-BBC Türkçe Fotoğraflar: AP
Hamas’ın başlattığı saldırı İsrail’de şok etkisi yaratırken tüm dünya İsrail’in kendisinin geliştirip 10 yıldan uzun süredir kullandığı hava savunma sistemi Demir Kubbe’nin nasıl delindiğinin cevabını arıyor…
Hamas, Cumartesi sabahı İsrail’e yönelik son yılların en büyük saldırısını gerçekleştirdi. Yetkililer Gazze’den İsrail’e 5000 roketin fırlatıldığını duyurdu. Hamas bu esnada Gazze’den İsrail’e geçti, çok sayıda askeri rehin aldığını duyurdu.
İsrail ordusu “savaş durumu” ilan etti. Gazze’ye misilleme hava saldırıları başlatıldı. İsrail Başbakanı Binmyamin Netanyahu “Savaştayız ve biz kazanacağız” dedi.Çatışmalar bugün de birçok bölgede devam etti. Her iki tarafta da can kaybı giderek artıyor.
Hamas’ın Gazze’den attığı roketlerin bir kısmı İsrail’in Demir Kubbe hava savunma sistemi tarafından engellense de önemli bir kısmı da hedefini vurup büyük yıkıma yol açtı.
DEMİR KUBBE NEDİR? NASIL DELİNDİ?
Peki İsrail’in yıllardır kullandığı hava savunma sistemi nasıl delindi? İsrail bu saldırıya neden bu kadar hazırlıksız yakalandı?
Demir Kubbe, İsrail’in geliştirdiği ve 10 yıldan uzun zamandır kullandığı hava savunma sisteminin adı.
Bu sistem, İsrailli savunma şirketi Rafael ile İsrail devletine ait Hava ve Uzay Sanayileri kurumu tarafından ortak geliştirildi. Sistemin üretimi İsrail’in kuzeyindeki tesiste yapılıyor.
İsrail basınında yer alan haberlerde, üretiminin ilk etapta tamamen ülkenin kendi kaynaklarından karşılanması planlanıyordu. Ancak seri üretime geçilmesinin ardından ABD’den alınan finansal destek karşılığında sistem bileşenlerinin yarısı ABD’de üretilmeye başlandı.
ABD’nin İsrail’in füze savunma sistemleri programına yıllık 500 milyon dolar destek vermesi öngörülüyordu.
2011 YILINDA KULLANMAYA BAŞLADILAR
İsrail, Demir Kubbe sistemini 2011 yılında kullanmaya başladı. Bu, İsrail’in farklı menzillerdeki füze saldırılarına karşı geliştirdiği üç hava savunma sisteminden ilkini oluşturuyor.
Demir Kubbe, roket, füze ve havan toplu gibi kısa menzilli saldırılara karşı kullanılıyor.
Rafael, internet sitesinde Demir Kubbe’yi “etkinliği muharebe ortamında kanıtlanmış dünyanın tek çok amaçlı sistemi” olarak tanımlıyor.
İsrail’in diğer hava savunma sistemleri de uçak, insansız hava aracı ve uzun menzilli füzeler gibi orta ve uzun menzilli tehditlere karşı geliştirdiği Davut’un Sapanı, atmosferin en üst katmanlarına kadar ulaşan Ok 2 ve atmosfer dışına çıkabilen Ok 3 olarak sıralanıyor.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
Demir Kubbe, hem gece hem gündüz hem de her türlü hava koşulunda çalışacak şekilde tasarlandı. Demir Kubbe kapsamında tehdidi algılayan radar sistemi yer alıyor. Bu radarlar, gelen roketin ne ölçüde bir tehdit oluşturduğunu tespit ediyor.
Atılan roketin yerleşim yerlerine ya da önemli altyapı tesislerine yönelmesi halinde ise bunu imha etmek üzere füze gönderiliyor. Bu füzeler, mobil üniteler ya da sabit noktalardan ateşlenebiliyor ve bunlar aracılığıyla gelen roket havada imha ediliyor. Rafael, sistemin yüzde 90 başarı oranına sahip olduğunu söylüyor.
HAMAS ÖNCE YORUYOR SONRA KALKANI AŞIYOR
Ancak daha önceki çatışmalarda da görüldü ki, Hamas’ın çoğu “ev yapımı” birkaç yüz dolar değerindeki roketleri bu pahalı sistemi delerek hasara ve can kaybına yol açıyor.
Demir Kubbe‘de kullanılan savunma füzeleri 20 bin ila 100 bin dolara mal oluyor.
Hamas’ın ucuz roketlerle, gelişmiş savunma sistemini yorduğu ve peşinden gelen roketlerin füze kalkanını bu sayede aşabildiği belirtiliyor.
İsrail tarafında kaygı yaratan bir diğer nokta da atılan roketlerin Kudüs ve Tel Aviv’in dış mahallelerine ulaşabiliyor olması.
“MUAZZAM BAŞARISIZLIK” İSRAİL NEDEN HAZIRLIKSIZ YAKALANDI
Hamas’ın başlattığı saldırı İsrail için büyük bir süpriz oldu. Bugün dış basında yer alan analizlerde de İsrail’in gafil avlandığı, savunma sisteminin başarısız olduğu tekrar tekrar dile getirildi.
İsrail medyasında çıkan haberlerde halkın büyük hayal kırıklığı yaşadığı belirtilirken yaşanan yıkımın İsrail istihbaratının ‘muazzam başarısızlığının’ bir sonucu olduğu öne sürüldü.
HAMAS’IN AÇIK ARA EN KARMAŞIK SALDIRISI
İngiliz Daily Beast gazetesi konuya ilişkin analizinde bu saldırının Hamas’ın son yıllarda yaptığı açık ara en karmaşık saldırı olduğunu belirterek, “İsrail tamamen habersiz ve birçok açıdan hazırlıksız yakaladı. Bu saldırı İsrail’in en az yarım yüzyıldaki en büyük istihbarat başarısızlığını temsil ediyor. “ ifadesini kullandı.