Emekliler ve memurlar Ocak’ta ne kadar zam alacak? 2024’te mi yoksa 2025’te mi emekli olmalı? Merak edilen tüm detayları Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin TRT Haber’de anlattı.
2024 yılında emekli olacakların, 2025 yılında olacaklara göre daha şanslı olduğu söylendi. Bunun arasındaki farkının giderilmesi için de bir takım çalışmalar yapıldığı yönünde söylemler var. Nasıl bir formülden bahsediyoruz?
Bu durum SSK ve BAĞ-KUR emeklilerini ilgilendiriyor. Onların da aslında bir emeklilik dilekçesini verdiğimiz tarih bir maaşı belirlemede kriter olmaması gerekir. Ama uzun yıllardır sistemimizde o dilekçe talep tarihi de kriter olarak belirleniyor. 2024 yılında emeklilik hakkını kazanmış birisi, 2024 yılında emekli olmadığı, emekliliğini 2025 yılına bıraktığı takdirde emekli aylığında %30 ila %35 arasında değişen bir düşüşe neden oluyor.
BU FARK NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Ama hem orta vadeli programda, hem Merkez Bankası’nın hedeflemelerinde, hem de ekonomideki gidişata baktığımızda enflasyon hedeflenen oranda gerçekleştiği takdirde böyle bir sonuç ortaya çıkar. Daha önce de bu sonuçlar çıkmıştı. Bazı dönemler %9, %11, %15, %16 olmuştu. Ama bu dönem çok yüksek bir rakam oldu. Bunun en önemli nedeni de 2024 Ocak ayında SSK ve Bağkur emeklilerine normalde bir önceki ay gerçekleşen TÜFE oranında artış veriliyor. O oran Ocak’ta %37,57 idi. Refah payıyla birlikte %49,25’lik bir artış verildi. Bu 30 ile 35 oranındakinin neredeyse yarısı yani 15-16 puanlık fark buradan kaynaklanıyor.
EMEKLİLERİN PROMOSYONLARI ARTTI
Bu yıl emekliler yılı olması sebebiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yılın ilk döneminde özellikle bankalara promosyon miktarlarının arttırılmasına dair bir çağrı yapmıştı. Ve kamu bankaları başta olmak üzere diğer bankalar da bu çağrıya cevap vermişti. Ama maaş artışları oldukça promosyonlarda da güncelleme söz konusu oluyor.
SÖZLEŞMESİ DEVAM EDERKEN PROMOSYON ARTIŞI GERÇEKLEŞİRSE…
Diyelim ki bir emeklimiz A bankasından maaşını alıyor ve promosyon aldı. Biliyorsunuz 3 yıllık sözleşmeler yapılıyor 36 aylık. Sözleşmesinin birinci yılında daha 2 yıl var örneğin sözleşmesinin bitimine. Güncelleme yapıldı ve yıllığına bu sefer 6 değil de diyelim ki 12 bin lira verildi. E devletten de yapabiliyor bankasından da yapabiliyor. Müracaat edildiğinde bu güncelleme yapılıyor ve o güncellenen tutar hesabına yatırılıyor.
OCAK AYINDA MEMUR VE EMEKLİLER NE KADAR ZAM ALACAK?
Perşembe günü Eylül ayı enflasyonu netlik kazanmış olacak. Geriye sadece haneye yazabileceğimiz Ekim, Kasım ve Aralık ayı enflasyonu kalmış olacak. Buradaki beklentiler ne ölçüde? 2025 Ocak ayına geldiğimizde SSK ve Bağkur emeklileri için Temmuz, Aralık ayındaki altı aylık son gerçekleşen TÜFE oranında emekli aylıkları artırılacak. Memurlar için ise durum farklı. Onlar toplu sözleşmeye göre alıyorlar. Toplu sözleşmede bir altı aylık zam dilimi var. Bir de enflasyon farkının hesaplanması var. Bu dönemde de işte o nedenle enflasyonu beklemek zorundayız. 3 Ocak 2025 tarihinde Aralık 2024 enflasyonu da belli olduktan sonra son altı aylık yani Temmuz ile Aralık ayındaki TÜFE belli olacak. Bu hesaplamadan doğrudan enflasyon değil. Önce artış oranı daha sonra enflasyon farkı dahil edilip orada memurların ve memur emeklerin de aylıkları belirlenecek.
Ocak ayında memur ve memur emekleri yüzde beş toplu sözleşmeye göre artış olacak. Enflasyon farkı da bir önceki yüzde on olduğu için son altı ayda gerçekleşen enflasyonun yüzde 10’un üstünde kalan kısmı yüzde beşe ilave edilerek memur ve memur emeklerine artış yapılacak. Yani örneğin ikinci 6 aylık kısım yüzde on beş çıkarsa 10’un üzerinde kalan kısım 5 olduğu için. Yüzde 5 toplu sözleşmeye 5 fark ilave edilecek. Öyle olmayacağını tahmin ediyoruz. Elbette şimdi Perşembe günü açıklanacak Eylül ayı enflasyonu var ve daha üç ay bekleyeceğiz.