Oluşturulma Tarihi: Eylül 11, 2025 11:55
NASA’nın Perseverance keşif aracı tarafından geçen yıl toplanan veriler, Kızıl Gezegen’de mikrobiyal yaşamın izlerine dair şimdiye kadarki en güçlü kanıtları ortaya koydu.
Bilim insanları, Jezero Krateri’ndeki Chevaya Falls adlı kayada görülen “leopar beneklerine” benzeyen izlerin en iyi açıklamasının biyolojik süreçler olabileceğini duyurdu. Analizler, Stony Brook Üniversitesi’nden gezegen bilimci Joel Hurowitz liderliğinde yürütüldü.
Hurowitz, “Bright Angel oluşumunda tespit ettiğimiz kimyasal bileşimler, mikrobiyal metabolizmalar için zengin bir enerji kaynağı olabilirdi” diyerek bulguların heyecan verici olduğunu söyledi.
YAŞAM İZLERİNE DAİR İŞARETLER
Perseverance’ın incelediği Chevaya Falls’un yanı sıra Sapphire Canyon ve Apollo Temple kayalarında organik, karbon açısından zengin maddeler bulundu. Mars’ta organik moleküller başka yollarla da oluşabiliyor, bu nedenle tek başına yaşamın kesin kanıtı sayılmıyor. Ancak diğer biyolojik belirteçlerle birlikte değerlendirildiğinde önem kazanıyor.
Bright Angel kayalarının su varlığını işaret eden kil mineralleri bakımından zengin olduğu, ayrıca kalsiyum sülfat ve hematit içerdiği saptandı. Özellikle “leopar benekleri” şeklindeki desenlerde vivianit ve grejgit gibi biyolojik süreçlerle ilişkili fosfat ve sülfür mineralleri bulundu.
Texas A&M Üniversitesi’nden astrobiyolog Michael Tice, “Dünya’da bu tür yapılar genellikle mikropların organik maddeyi tüketip pas ve sülfatla tepkimeye girdiği ortamlarda oluşur. Mars’ta benzer süreçler yaşanmış olabilir” dedi.
BİYOLOJİK Mİ, YOKSA JEOLOJİK Mİ?
Araştırma ekibi, gözlemlenen mineral düzeninin abiyotik (biyolojik olmayan) süreçlerle de açıklanabileceğini test etti. Ancak bu süreçlerin çok yavaş işlediği ve 150-200 dereceyi bulan yüksek sıcaklık veya aşırı asidik koşullar gerektirdiği belirlendi. Bright Angel kayalarında böyle bir ısı ya da asit izine rastlanmadı.
Bilim insanları, kesin yanıtın ancak Perseverance’ın topladığı örneklerin Dünya’ya getirilip laboratuvarlarda incelenmesiyle ortaya çıkacağını vurguluyor.
“ÖZEL VE EŞSİZ BİR GÖRÜNTÜ”
Tice, bulguların önemine dikkat çekerek şu ifadeyi kullandı: “Dünya’da aynı döneme ait kayalarda da mikroorganizmaların benzer tepkimeler yaptığına dair izler görüyoruz. Ancak levha tektoniği nedeniyle kayalarımız ısındı ve bu tür özellikler korunamadı. Mars’ta bu izleri görmek özel ve eşsiz bir fırsat.”
Bilim dünyası şimdi, bu örneklerin Dünya’ya getirilmesini ve Mars’ta yaşamın gerçekten var olup olmadığının kesinleşmesini merakla bekliyor.