Çatışmalar şiddetlenirken, internasyonal diyalog sulh için ‘tek ümit’ olmaya devam ediyor — Küresel Problemler

BM Genel Sekreteri António Guterres’in “tüm internasyonal sistemi” kontrol ettiğini söylediği bir kriz olan Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etme niyetinde olduğu giderek daha açık hale geldiğinden, Şubat ayında BM’de şiddetli bir dış ilişkiler turu yaşandı.

“Kısıtlamaya ve akla ihtiyacımız var. Şimdi gerginliğin azaltılmasına ihtiyacımız var” diyen BM başkanı, tüm tarafları “bu tehlikeli durumu uçurumun eşiğine getirecek fiil ve açıklamalardan kaçınmaya” çağırdı. Sadece bu çağrılar sonuçsuz kaldı ve Rusya’nın “hususi askeri harekat” olarak nitelendirdiği cenk başladı.

Ukrayna savaşının küresel neticeleri: besin ve yakıttan nükleer tehdide

Çatışma, Ukrayna ve Rusya üstündeki tesirinin fazlaca ötesinde bir ehemmiyet kazanmıştır. Küresel yakıt ve besin tutarları terfi etti ve BM tecim kurumu UNCTAD, savaşı, hala COVID-19 salgınının sonuçlarının tesirinde olan bir dünyada, küresel ekonomik gerileme tahminlerine katkıda bulunan ana unsur olarak tanımladı.

1986’daki Çernobil nükleer santral patlamasının karanlık hatıraları, Ukrayna’nın güneydoğusundaki Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporizhzhia santralinin Rus askeri kontrolü altına girmesiyle tekrardan canlandı.

BM nükleer gözlemcisi (IAEA), tesisin kaygı verici koşullarından ve reaktörlerin yakınında meydana gelen bombardımandan duyduğu endişeyi dile getirerek, potansiyel olarak yıkıcı sonuçlara karşı uyarıda bulunmuş oldu. IAEA başkanı Rafael Grossi Kasım ayında bir nükleer santralin yakınında çatışmanın “ateşle oynamak” bulunduğunu söylemiş oldu.

BM tahıl anlaşması ‘insanoğlunun acısını hafifletmek için bir ümit ışığı’

Bu yılki BM diplomasisinin öne çıkan özelliklerinden biri, asla şüphesiz, Temmuz ayında Ukrayna limanlarından ihracatın tekrardan başlamasını elde eden ve Rus besin ve gübresinin küresel pazarlara ulaşmasının önünü açan ve baş döndürücü yükselişi yavaşlatmaya destek olan Karadeniz Tahıl Girişimi’nin başarıya ulaşmış bir halde uygulanmasıydı. dünya genelinde tahıl, yemeklik yağ, yakıt ve gübre tutarları.

Kırılgan bir halde dengelenmiş antak kalma, üç limana tahıl yüklemesini seyretmek için Ukrayna, Rusya ve Türkiye’den temsilcilerle Türkiye’nin İstanbul şehrinde bir Ortak Koordinasyon Merkezi kurulmasını içeriyordu.

Ukraynalı pilot gemiler, gemilere mayınlı Karadeniz’de rehberlik ettikten sonrasında, üstünde anlaşılan bir koridor süresince İstanbul Boğazı’ndan yola çıkıyor.

Ukrayna ile Rusya arasındaki itimat eksikliği ve görünürde bir ateşkes ihtimali olmadığı göz önüne alındığında bir ihtimal daha etkisi altına alan olan, anlaşmanın Kasım ayında 120 gün daha yenilenmiş olmasıdır. O zamana kadar Ukrayna’dan 11 milyon tondan fazla temel besin maddesi sevk edildi ve besin tutarları istikrar kazanmaya başladı.

Afrika: Sudan ve Etiyopya’da sulh umudu, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Mali’de çatışma sürüyor

Birçok Afrika ülkesindeki BM sulh gücü askerleri, sivilleri şiddetten koruma rollerini yerine getirirken bu yıl kendilerini tehlikenin içinde buldular.

Yıl süresince, Mali’nin dünyanın en tehlikeli vazife yeri olarak ünü doğrulanmış şeklinde görünüyordu: Sivil kırım raporları ve kötüleşen güvenlik durumu içinde neredeyse her ay sulh güçlerini öldüren yada yaralayan bir hücum görüldü.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DRC), militan grupların saldırıları ve binlerce insanı yerinden eden toplumlar arası sertlik vakaları ile parçalandı. Yıl süresince yüzlerce sivil öldürüldü ve sulh güçleri gene en büyük fedakarlığı yapmış oldu. Temmuz ayındaki bir saldırıda, BM Misyonu’nun huzursuz Şimal Kivu bölgesindeki üssü şiddetli gösteriler esnasında vurularak üç sulh gücü askeri öldürüldü.

2021’deki askeri darbenin peşinden yıla siyasal huzursuzlukla boğuşan Sudan’dan daha iyi haberler geldi. Rejim karşıtı protestocular hedef alınmaya devam etti ve BM aşırı güç kullanımını kınadı ve bu protestoculardan birçoğu öldürüldü.

Sadece Aralık ayına gelindiğinde, Bay Guterres sivil ve askeri liderler içinde bir sulh anlaşmasını selamlayabildi ve Sudan’daki BM ekibi geçiş döneminde bir destek paketi sağlayacaklarını duyurdu.

Tigray bölgesi merkezli şiddetli çatışmaların görüldüğü Etiyopya’da, çatışmayı yatıştırma çabaları Mart ayında ateşkese yol açtı. Sadece bu, sertliği yada huzursuzluktan meydana gelen insani krizi sona erdirmedi, sadece nihayet Kasım ayında imzalanan bir sulh anlaşması, Bay Guterres tarafınca iki senelik acımasız katliamı sona erdirmek için “tehlikeli sonuç bir ilk adım” olarak tanımlandı. iç cenk.

Orta Doğu: Uzun süredir devam eden çatışmaların sonu görünmüyor

Mart ayında, ülke 307.000 sivilin öldüğü acımasız bir iç savaşın on birinci yılına girerken, Bay Guterres internasyonal toplumu Suriye halkını yüzüstü bırakmamaya çağırdı.

Yıl, askeri tırmanış emareleriyle ve bir sulh anlaşması ihtimalinin olmamasıyla sonlanmış oldu, sadece BM’nin Suriye Hususi Temsilcisi Geir Pedersen, kırmak için nihai bir siyasal çözüm arayışında bir takım kilit Suriyeli ve internasyonal paydaşla görüşmeye devam etti. kilitlenme

Yemen şimdi, halkına bir kez daha acımasız bir karşılık ödeten feci çatışmasının yedinci senesinde. Umutlar, Nisan ayında BM’nin arabuluculuk yapmış olduğu ülke çapında altı yıl sonrasında ilk kez ateşkes duyuru ettiğinde yeşerdi. Sadece ateşkesin Ekim ayında sona ermesi yeni bir belirsizliğe yol açtı.

BM’nin Yemen Hususi Temsilcisi Hans Grundberg, Ekim ayında Güvenlik Konseyi’ne bir sulh anlaşmasına hâlâ ulaşılabileceğine inandığını söylemiş oldu: “Ödüller bu kadar yüksekken, bu fırsatı kaybetmememiz fazlaca mühim. Tarafların acilen bir anlaşmaya varmak için ihtiyaç duyulan liderliği, uzlaşmayı ve esnekliği göstermesi gerekiyor” dedi.

Batı Şeria ve İsrail’de 150’den fazla Filistinli ve 20’den fazla İsrailli’nin öldürülmüş olduğu bir yıl süresince İsrail ile Filistin arasındaki ilişkilerde fazlaca azca ilerleme kaydedildi.

BM Orta Doğu Elçisi Tor Wennesland, çatışmaya barışçıl bir çözümün altını oyan her iki tarafta da sivillere yönelik şiddetin keskin artışından duyduğu derin endişeyi dile getirdi.

Bay Wennesland, İsrail’i Filistinlilere ilişkin mülklerin yıkımının yanı sıra tüm yerleşim faaliyetlerinin ilerlemesini durdurmaya ve ihtimaller içinde yerinden etme ve tahliyeleri önlemeye çağırdı. “Derinleşen işgal, terörizm dahil şiddetin artması ve siyasal bir ufkun olmaması aşırılık yanlılarını güçlendirdi ve hem Filistinliler hem de İsrailliler içinde çatışmanın çözümünün ulaşılabilir olduğuna dair umutları aşındırıyor” uyarısında bulunmuş oldu.

ABD: Haiti ‘uçurumun eşiğinde’, Kolombiya kalıcı barışa daha yakın

Haiti’deki güvenlik durumunun 2022’de ne seviyede çöktüğünü abartmak zor. Rakip çeteler bölge için savaşırken, giderek daha çok umutsuzluğa kapılan ve aslına bakarsanız hayatta kalmak için savaşım eden vatandaşları terörize ederken, başkent Port-au-Prince’de neredeyse hiçbir yer güvenli sayılamaz. insani bir yıkım.

Ekim ayında BM’nin ülkedeki Hususi Temsilcisi Helen La Lime, Güvenlik Konseyi tarafınca kabul edilen ve çete liderlerini ve onların destekçilerini hedef alan yaptırım rejimini memnuniyetle karşıladı. Güvenlik Konseyi’ne siyasal bir çözüm bulunsa bile krizi çözmek için kafi olamayacağını söylemiş oldu.

ABD’nin BM Sürekli Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield Ekim ayında Güvenlik Konseyi’ne ABD ve Meksika’nın bir anlaşmaya izin verecek bir karar üstünde çalıştıklarını söylerken, Kadın La Lime hususi bir askeri gücün seferber edilmesine desteğini belirtti. acilen gereksinim duyulan insani yardımın sağlanmasına destek olacak “BM dışı internasyonal güvenlik yardım misyonu”.

Onlarca yıl iç savaşın acısını çeken Kolombiya’nın kalıcı bir barışı sağlamanın eşiğinde olabileceğine dair pozitif yönde işaretler vardı.

Kolombiya hükümeti ile FARC isyancıları içinde imzalanan zamanı sulh anlaşmasının üstünden altı yıl geçmesine karşın, ülke 2022’de hâlâ çatışmaların pençesindeydi ve Temmuz ayında BM insan hakları ofisi yeni gelen yönetime, bilhassa de Kolombiya’da artan şiddetle savaşım çağrısında bulunmuş oldu. kırsal bölgeler.

Ekim ayına gelindiğinde, Kolombiya’daki BM Doğrulama Misyonu başkanı, Güvenlik Konseyi’ne kalıcı bir sulh anlaşmasının tam ve nihai olarak uygulanmasına yönelik ilerlemeye yönelik beklentilerin yüksek olduğu mevzusunda data verecek kadar kendinden güvenli hissetti: “Kolombiya’nın çatışmaları sona erdirmek için diyalogdan daha iyi bir alternatif olmadığını bir kez daha dünyaya gösterebileceğinden kesinlikle inanırım.”.

Asya: Kore nükleer gerilimi, Afganistan’da saldırıya uğrayan puanlar

Afganistan’a odaklanmanın bir çok, ülkenin fiili yöneticileri olan Taliban altında hanım haklarının devamlı erozyona uğramasına odaklandı, sadece güvenlik giderek daha zorlayıcı hale geldi.

Afgan halkı, Nisan ayında okullarda meydana gelen patlamalardan Ağustos ayında bir caminin bombalanmasına kadar, IŞİD olarak da malum sözde İslam Devleti tarafınca üstlenilen ölümcül terör saldırıları dalgalarıyla sarsıldı. Grup ek olarak Rus ve Pakistan büyükelçilikleri ile fazlaca sayıda Çin vatandaşının bulunmuş olduğu bir otele de saldırılar düzenledi.

Afganistan’daki üst düzey BM yetkilisi Roza Otunbayeva Aralık ayında BM’nin değişik tutumlarına karşın Taliban liderleriyle diyaloğu açık tuttuğunu duyurdu. Taliban’ın fazlaca azca siyasal muhalefetle karşılaşmasına yada asla karşılaşmamasına karşın, ülkede etkinlik gösteren terörist gruplara tatminkar bir halde hitap edemediklerini bildirdi.

Daha yaygın olarak Şimal Kore olarak malum Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC), 2022’de roket denemelerine devam ederek BM’nin kınamasına ve ülkenin nükleer tabanca kapasitesini geliştirmeye çalıştığına dair korkulara yol açtı.

António Guterres, Mart ayındaki uzun menzilli bir testin Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiğini deklare etti ve Ekim ayında Japonya üstünden fırlatmayı “pervasız bir hareket” olarak nitelendirdi.

BM Siyasal ve Sulh İnşası İşleri (DPPA) başkanı Rosemary Di Carlo, Kasım ayında bir Güvenlik Konseyi brifinginde, KDHC’nin “Şimal ABD’nın tamamına ulaşabilecek en büyük ve en kuvvetli füzesini” fırlattığını söylemiş oldu.

Genel olarak, Kadın Di Carlo, DPRK’nın ortalama 60 balistik roket fırlattığını söylemiş oldu. Ülkeye “daha çok provokatif eylemde bulunmaktan vazgeçmesi ve ilgili Güvenlik Konseyi kararları kapsamındaki internasyonal yükümlülüklerine tam olarak uyması” çağrısını yineledi.

Yeni bir BM sulh gündemi

BM şefi António Guterres’in Üye Devletlere Sulh için Yeni Bir Gündem sunmuş olduğu 2023’te daha geniş sulh mevzusunun BM gündeminde daha üst sıralarda yer alması muhtemeldir.

Aralık ayında Güvenlik Konseyi’ne hitaben yapmış olduğu konuşmada Bay Guterres, belgenin Örgütün sulh ve güvenlik içindeki çalışmalarını ifade edeceğini deklare etti; önleme için kapsamlı bir yaklaşım belirlemek; sulh, sürdürülebilir kalkınma, iklim eylemi ve besin güvenliği içinde bağlantı kurun; ve BM’nin siber tehditlere, data savaşına ve öteki çatışma biçimlerine iyi mi uyum sağladığını düşünün.

Guterres, “Önümüzdeki güçlük açık,” dedi “Etkili, temsili ve kapsayıcı, canlandırılmış fazlaca taraflılık ile gelecek nesilleri savaşın belasından kurtarmak”.