ABD’nin üst düzey diplomatı Pazartesi günü, istikrarsız Kafkasya bölgesinde büyüyen bir çatışmanın içine dalarken, Azerbaycan’ın kapatılması insani bir felaketle sonuçlanmadan önce Ermenistan’a tartışmalı bir koridor açmasını talep etti.
Laçin Koridoru, Ermenistan ile Azerbaycan’da bulunan ancak etnik Ermenilerin yaşadığı ayrılıkçı Dağlık Karabağ yerleşim bölgesi arasındaki tek kara bağlantısıdır.
İki ülke, bölge konusunda sık sık çatıştı; iki yıl önceki bir savaş birkaç hafta içinde yaklaşık 7.000 askeri öldürdü ve on binlerce sivili yerinden etti.
Sözcü Ned Price, ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken’in Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e telefon ederek dört millik koridorun ticari trafiğe “hemen yeniden açılması” çağrısında bulunduğunu söyledi.
Price, “İnsani bir kriz riskinin … Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki barış umutlarını baltaladığının altını çizdi” dedi.
Biden yönetimi, 20. yüzyılın başlarında Ermenilerin Osmanlı İmparatorluğu altında katledilmesini soykırım olarak etiketlemek gibi Ermeni davalarına destek veren bazı Kongre üyelerinin baskısı altında.
Senato Dış İlişkiler Komitesi başkanı Senatör Robert Menendez (DN.J.), 11 gün önce Blinken’e yazdığı bir mektupta, Azerbaycan’ı 120.000 Dağlık Karabağ sakininin hareketini engellemekle ve “onları fiilen rehin tutmakla” suçladı.
Menendez, geçen ay şiddetli gıda ve ilaç kıtlığı yaratarak, “Bu abluka zaten savunmasız bir bölgeye yıkım getiriyor” diye yazdı.
Mektup, Senato Silahlı Hizmetler Komitesi’ne başkanlık eden Senatör Jack Reed (DR.I.) tarafından ortak olarak imzalandı.
Azerbaycan, bölgede Ermeniler tarafından yapıldığı iddia edilen yasadışı madenciliğe kızan protestocular tarafından geçişin kesintiye uğradığını iddia ediyor. Ancak Menendez, diğer ABD’li ve Avrupalı yetkililer ve ABD’deki Ermenistan yanlısı aktivistler, suçun Aliyev’de olduğunu söylüyor.
2020’nin sonlarında ateşkes, büyük ölçüde barışı korumak için bir birlik birliği konuşlandıran Rusya tarafından aracılık edildi. Ancak çoğu rivayete göre koridoru açmak için harekete geçmediler ve bu da rolleri hakkında soru işaretlerine yol açıyor. Bazı gözlemciler, Ukrayna’daki savaşın Rusya’nın Azerbaycan ve Ermenistan’da güçlü bir izleme sağlama isteğini baltaladığını düşünüyor.
Ancak ABD ve Avrupa’daki yetkililer, Azerbaycan ve Ermenistan’ın daha geniş bir savaşı ateşleyebilecek silahlı çatışmaya kolayca geri dönebileceğinden endişe ediyor.
Rusya geleneksel olarak Ermenistan’ın müttefikiydi, Azerbaycan ise NATO üyesi Türkiye tarafından destekleniyor. Bir başka karmaşıklık olarak, ABD, NATO’nun genişlemesi ve Ankara’nın satın almak istediği savaş uçakları da dahil olmak üzere birçok konuda Türkiye ile anlaşmazlığa düşmüştür; ayrıca Türkiye, Moskova ile giderek daha dostane bir hale geldi.
Blinken, Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oturum aralarında Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanlarıyla bir araya geldi. Kısa bir ölümcül dövüş spazmı patlak vermişti. Ancak toplantı, görünüşe göre, bunu yapmak için bir yol haritası olmaksızın, barış için çalışma taahhüdünden biraz daha fazlasını üretti.