Columbia Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalık epidemiyoloğu ve tıbbi antropolog olan Maureen Miller, bu hafta Paris’te bir İtalyan tazısının bir insandan maymun çiçeği kaptığı bilinen ilk köpek olduğunu öğrendiğinde şaşırmadı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ile Dünya Sağlık Örgütü, bu salgının başlangıcından bu yana hastalığın evcil hayvanlara yayılabileceği konusunda uyardı. Köpeklerin sahiplerine sevgi göstermelerinin rutin yollarının çoğu – yüzlerini yalamak, derilerini sürtmek, yatak takımlarına sıçramak – viral bulaşma için potansiyel yollar.
CDC, ev hayvanlarını enfekte insanlardan ve potansiyel olarak enfekte olmuş evcil hayvanları birbirlerinden izole etmek için açık bir rehberlik sunar. Köpekler, tıpkı insanlar gibi virüsten kurtulabilmelidir.
Miller’ı endişelendiren insandan hayvana bulaşma senaryosu değil.
“Beni korkutan kemirgenler,” dedi.
Virüs, sıçanlar veya sincaplar gibi vahşi hayvanlara yerleşirse, onu yok etmek katlanarak zorlaşır. İnsanlarla sınırlı olmak yerine, sayısız küçük vektörde ikamet edecek ve bu da diğer hayvanlara, evcil hayvanlara ve insanlara bulaşabilecektir.
Miller, tazı için “korkunç” hissettiğini söyledi, “ancak enfekte evcil hayvanların nasıl yönetileceğine dair açık protokoller var. … Sadece kemirgenlere bulaşmasından endişe ederim.”
O yalnız değil.
UCLA epidemiyoloğu Anne Rimoin, maymun çiçeği hastalığının kemirgenlerde endemik hale gelme ihtimalinin – dayanıklılıkları, hareketlilikleri ve patojenleri yaymadaki etkinlikleriyle ün salmış bir memeliler grubu – “beni geceleri uyanık tutan şey” olduğunu söyledi. son yirmi yıl.
Rimoin, “Bu kesinlikle olası bir senaryo ve virüsün yayılma fırsatı ne kadar fazlaysa, olasıdan o kadar olasıya doğru ilerliyor” dedi.
ABD, 19 Mayıs’ta Boston’da ilk hastanın bildirilmesinden bu yana 13.500’den fazla maymun çiçeği vakası kaydetti. Hastalık öncelikle sürekli cilt-cilt teması yoluyla yayılır ve enfekte giysiler veya çarşaflar yoluyla daha az etkili olur.
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki mevcut salgındaki vakaların ezici çoğunluğu, erkeklerle seks yapan erkekler arasında olmuştur. Ancak Miller, “neden tek risk grubu olduklarına dair hiçbir sebep yok, biyolojik bir sebep yok” dedi. “Ve değiller.”
Virüs bu belirli demografinin ötesinde daha geniş bir alana yayılırsa, insan olmayan memelilerin önemli bir rol oynaması için iyi bir şans var.
Yalnızca insanları enfekte eden çiçek hastalığının aksine, bu özel ortopoks virüsü, memeli konakçı seçiminde daha az ayrımcıdır. Karıncayiyenler, kirpiler ve çinçillalar kesinlikle onu kasabilir ve birçok sıçan ve fare türünün de savunmasız olduğundan şüpheleniliyor.
Virüsün kemirgen popülasyonuna yayılmasının görece basit birkaç yolu vardır. Enfekte evcil hayvanlar, ısırık, çizik, dışkı veya idrar yoluyla bulaştırabilir. Çöpe giren kemirgenler, kirlenmiş çarşaflar, giysiler veya bandajlarla yakın temasa girebilir.
Bu sonuçların hiçbiri kesin değildir, ancak hepsi gerçekçi olasılıklardır.
Michigan Üniversitesi’nden epidemiyolog Joseph NS Eisenberg, “Mümkün olanı ciddiye almamız yeterli, çünkü olası bir olasılığa dönüşebilir ve bunun olmasını istemiyoruz” dedi. “Bir sorun olduğundan emin olana kadar harekete geçmek için beklerseniz, genellikle çok geç olur.”
Bu çiçek virüsünü içeren geçmiş salgınlarda hayvanlar – özellikle kemirgenler – insanlara bulaşmanın birincil kaynağı olmuştur.
Hastalık batı ve orta Afrika’nın kırsal kesimlerinde endemiktir. Genellikle avlanma, çiftçilik veya birçok çocuk vakasında sincaplarla oynama sırasında enfekte hayvanlarla yakın temas yoluyla yayılır.
Bilim adamları, hangi vahşi hayvan türlerinin virüsün doğal konakçıları olduğunu henüz doğrulamadı, ancak Dünya Sağlık Örgütü kemirgenleri en olası aday olarak belirledi.
Kuşlar, sürüngenler ve amfibiler, maymun çiçeği ve onun çok daha ölümcül kuzeni çiçek hastalığını içeren bir grup olan diğer ortopoksvirüs türlerine karşı duyarlı görünmüyor.
Virüs, primatlardan çok kemirgenlerde bulunduğundan, isim yanıltıcıdır. Orthopoxvirüsler genellikle başlangıçta tanımlandıkları hayvanlar için adlandırılır ve bu ilk olarak 1958’de Kopenhag’da bir grup laboratuvar maymununda doğrulanmıştır.
DSÖ bu ay, daha önce Afrika’da dolaştıkları bölgelere göre etiketlenmiş olan virüsü ve iki ana suşunu yeniden adlandıracağını duyurdu.
Hastalığın ABD’deki önceki salgını kemirgen kaynaklıydı. 2003 yılında, Teksaslı bir hayvan distribütörü çayır köpeklerini, Afrika’dan ithal edilen ve virüse sahip olduğu ortaya çıkan egzotik hayvanlarla aynı kafeslere ve yataklara yerleştirdi. Evcil çayır köpeği tarafından ısırılan 3 yaşındaki Wisconsinli bir kızdan başlayarak, 72 şüpheli veya teyit edilmiş vakanın tümü bu hayvanlarla temasa geçmiştir.
Bu salgın, virüsün yerel hayvan popülasyonunda kendini kurma şansı bulamadan iki ay içinde kontrol altına alındı. Şu anda, bu virüs için batı ve orta Afrika dışında bilinen bir hayvan rezervuarı yok.
Veteriner hekimler ve epidemiyologlar, bunun kolayca değişebileceği konusunda uyarıyorlar. CDC’nin doğrulanmış veya şüphelenilen enfeksiyonları olan evcil hayvanları izole etme yönergeleri, hem hayvanların sağlığını korumayı hem de virüsün vahşi memelilere yayılmasını önlemeyi amaçlamaktadır.
Hastalığa sahip bir kişiye maruz kalan evcil hayvanlar, CDC yönergelerine göre 21 gün boyunca diğer hayvanlardan karantinaya alınmalıdır. Ajans, COVID-19 pandemisinin ilk günlerini hatırlatan bir uyarıda endişeli evcil hayvan sahiplerini, hayvanlarını ev temizleyicileri veya kimyasal dezenfektanlarla silmemeleri konusunda uyarıyor.
Pennsylvania Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi’nden veteriner mikrobiyolog Eman Anis, “Virüs bizde ne kadar uzun süre kalırsa ve o kadar çok türe bulaşırsa, diğer hayvanlarda dolaşım şansı artar” dedi.
İnsanlara ve evcil hayvanlarına aşı yapılabilir, ancak “vahşi doğaya çıktığında onu kontrol etmek zor olur” dedi.