Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, şiddete son verilmesini talep eden ve ülkenin askeri yöneticilerini demokratik olarak seçilmiş önder Aung San Suu Kyi de dahil olmak suretiyle tüm siyasal tutukluları özgür bırakmaya çağıran Myanmar hakkında 74 senedir ilk kararını kabul etti.
Myanmar ordusu, Şubat 2021’de Suu Kyi’nin seçilmiş hükümetinin enerjisini ele geçirdi, onu ve öteki yetkilileri tutukladı ve demokrasi yanlısı protestolara ve muhalefete ölümcül güçle karşılık vererek birkaç bin kişiyi öldürdü ve 16.000’den fazla kişiyi hapse attı.
Darbeden bu yana Myanmar’ın askeri liderlerini destekleyen Çin ve Rusya, Hindistan ile beraber Çarşamba günü meydana getirilen BM oylamasında çekimser kaldı. Kuvvetli konseyin geri kalan 12 üyesi karar lehinde oy kullandı.
İngiltere’nin BM büyükelçisi Barbara Woodward oylamadan sonrasında “Bugün orduya kuşku duymamaları gerektiğine dair kati bir bildiri yolladık – bu kararın tam olarak uygulanmasını bekliyoruz” dedi.
Woodward, “Myanmar halkına da hakları, istekleri ve çıkarları doğrultusunda ilerleme sağlamaya çalıştığımıza dair açık bir bildiri yolladık” dedi.
Myanmar ile ilgili öteki tek karar, Güvenlik Konseyi tarafınca 1948’de BM Genel Kurulu’na ülkeyi – o zamanlar Burma olarak malum – dünya organının bir üyesi olarak kabul etmesini tavsiye ettiğinde kabul edildi.
Çin’in BM büyükelçisi Zhang Jun, oylamada çekimser kaldıktan sonrasında konseye “probleminin süratli bir çözümü olmadığını” söylemiş oldu.
“Sonunda muntazam bir halde çözülüp çözülemeyeceği temelde ve yalnızca Myanmar’ın kendisine bağlıdır” dedi.
Çin’in Güvenlik Konseyi’nden bir karar değil, Myanmar hakkında resmi bir bildiri kabul etmesini istediğini söylemiş oldu.
Rusya’nın BM büyükelçisi Vassily Nebenzia, Moskova’nın Myanmar’daki durumu internasyonal güvenliğe yönelik bir tehdit olarak görmediğini ve bu yüzden BM Güvenlik Konseyi tarafınca ele alınmaması gerektiğine inandığını söylemiş oldu.
Ordunun Myanmar’ı ele geçirmesine yönelik çok önemli iç kamuoyu muhalefeti, o zamandan beri bazı BM uzmanlarının “iç harp” olarak nitelendirdiği silahlı direnişe dönüştü.
Geçen ay, bir hak seyretme örgütü olan Siyasal Mahkumlara Yardım Derneği, askeri darbeden bu yana Myanmar’da 16.000’den fazla kişinin siyasal suçlamalarla tutuklandığını söylemiş oldu. Bunlardan 13.000’den fazlası hâlâ gözaltındaydı.
Dernek ek olarak, ordunun iktidarı ele geçirmesinden bu yana minimum 2.465 sivilin öldürüldüğünü, sadece gerçek sayının fazlaca daha yüksek olduğu düşünüldüğünü söylemiş oldu.
Güvenlik Konseyi karar taslağı üstündeki müzakereler Eylül ayında başladı. Reuters haber ajansı tarafınca görülen ilk metin, Myanmar’a tabanca nakline son verilmesi çağrısında bulunmuş oldu ve yaptırım tehdidinde bulunmuş oldu, sadece o zamandan beri bu dil kaldırıldı.
Rusya ve Çin, başta füzeler olmak suretiyle Moskova tarafınca sağlanan uçaklar ve Çin’den satın alınan donanma gemileri, uçaklar, silahlar ve zırhlı araçlarla Myanmar ordusuna en büyük tabanca tedarikçileri içinde içeriyor.
Burma Campaign UK grubu sonucu memnuniyetle karşıladı sadece bunun “ergonomik bir tesiri olamayacağını” ve Myanmar ordusuna küresel bir tabanca ambargosu uygulamanın “akıl almaz bir ilk adım” olması icap ettiğini söylemiş oldu.
Grubun direktörü Mark Farmaner yapmış olduğu açıklamada, “Kararda tabanca tedarikinden söz edilmiyor bile” dedi.
“Rusya, Çin ve Hindistan, Güvenlik Konseyi’ndeki koltuklarını Burma ordusuyla karlı, tehlikeli tabanca anlaşmalarını korumak için kullanıyor” dedi.
“Birleşmiş Milletler’de bu kararın kabul edilmesi diplomatik bir darbe olarak görülebilir sadece Burma’da askeri darbe altında yaşayan insanoğlu üstünde hiçbir tesiri olmayacaktır” diye ekledi.
BM Güvenlik Konseyi geçti #Myanmar çözüm! Tepki #Burma Birleşik Krallık kampanyası yerinde – mükemmel bir ilk adım, sadece öldüren SAC cuntasına yönelik küresel tabanca ambargosu nerede? #Birmanya her gün ülke çapında? @burmacampaignuk https://t.co/NMbtCSMncB
— Phil Robertson (@Reaproy) 22 Aralık 2022
Kabul edilen karar, ordunun iktidarı ele geçirmesiyle devam eden muhteşem hal ve bunun Myanmar halkı üstündeki “ağır tesiri” mevzusundaki “derin endişeyi” ifade ediyor.
Ek olarak, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) tarafınca üstünde anlaşmaya varılan bir sulh planını uygulamak için “somut ve acil eylemler” çağrısında bulunur ve “demokratik kurumları ve süreçleri destekleme ve yapıcı diyalog ve uzlaşmayı sürdürme” çağrısında bulunur. Halkın çıkarları”.
El Cezire’nin New York’taki BM’den bildiren Diplomatik Editörü James Bays, görüştüğü diplomatların Myanmar’daki askeri hükümetin karardaki tüm maddelere uymasını beklemediklerini sadece “diplomasiyi tekrardan başlatacağını umduklarını” söylemiş oldu. bölgesel ASEAN grubu tarafınca yönetiliyor.
Malezya dışişleri bakanlığı Perşembe günü yapmış olduğu açıklamada, sonucu ve ASEAN’ın “Myanmar’daki duruma barışçıl bir çözüm” bulmadaki rolüne verilen desteği memnuniyetle karşıladığını söylemiş oldu.
Bakanlık yapmış olduğu açıklamada, “Malezya, Myanmar halkının çıkarları doğrultusunda bu çabalarda ilerleme sağlamak için ASEAN ve dış ortaklarla yakın bir halde çalışacaktır” dedi.
Basın Bülteni: Myanmar’daki Duruma İlişkin BM Güvenlik Konseyi Kararının kabulü, 21 Aralık 2022 pic.twitter.com/RLlUyclTOC
— Wisma Putra (@MalaysiaMFA) 22 Aralık 2022
Karar hem de “sertliği azaltmak ve sürdürülebilir bir siyasal çözüme ulaşmak için barışçıl, gerçek ve kapsayıcı bir sürece” duyulan ihtiyacın altını çiziyor.
Rapor, Arakan eyaletindeki krizi ele alma ve Ağustos 2018’de ABD’nin soykırım eylemi olarak tanımladığı acımasız bir askeri operasyonla Budist çoğunluklu Myanmar’dan sürülen etnik azınlık Rohingya Müslümanlarının geri dönüşü için koşullar yaratma ihtiyacının altını çiziyor. .
Ortalama 700.000 Rohingya, komşu Bangladeş’te hala sığınmacı olarak yaşarken, ötekiler Myanmar’da yerinden edilmiş durumda.
Suu Kyi’nin devrilen hükümetini temsil eden ve halen Güvenlik Konseyi koltuğunu elinde bulunduran Myanmar’ın BM büyükelçisi Kyaw Moe Tun, kararda pozitif yönde unsurlar olsa da, Suu Kyi yönetiminin kalıntılarından oluşan Ulusal Birlik Hükümeti’nin daha kuvvetli bir hükümeti tercih edeceğini söylemiş oldu. metin.
Gazetecilere verdiği demeçte, “Bunun yalnızca bir ilk adım olduğu mevzusunda netiz” dedi.
“Ulusal Birlik Hükümeti, BMGK’yi askeri cuntanın ve işlediği suçların sona ermesini sağlamak için daha çok ve daha kuvvetli adımlar atmaya (bu karar üstüne inşa etmeye) çağırıyor.”