Nİngiltere ve dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçilerin yanı sıra devlet başkanları ve yaklaşık 200 hükümetten temsilciler de dahil olmak üzere, bir milyon erken Pazartesi günü Kraliçe II. Elizabeth’e son bir veda etmek için Londra’ya akın etti. Toplantının uluslararası niteliği, Kraliçe’nin haleflerinden herhangi biriyle rekabet etmesi muhtemel olmayan muazzam küresel yumuşak gücünün bir kanıtıydı. Ama aynı zamanda hüküm sürdüğü ülkeye de yakışıyor. Kraliçe II. Elizabeth’in geride bıraktığı Britanya, 70 yıl önce miras aldığı İngiltere’den çok daha etnik ve dini açıdan çeşitlidir.
Kraliçe II. Elizabeth’in saltanatı boyunca, Britanya’nın nüfusu 1950’de kabaca 50 milyondan bugün 67 milyona neredeyse üçte bir oranında arttı – bu artış, en azından kısmen artan göçle tetiklendi. Geçen yıl itibariyle, ülke dışında doğanlar nüfusun %14,5’ini oluşturuyordu, bu oran 2004’te sadece %8’di.
Bu çeşitlilik, Kraliçe’nin ölümünü izleyen Ulusal Yas döneminde tam anlamıyla sergilendi. İngilizler her yaştan ve arka plandanBirkaç turist bir yana, Buckingham Sarayı’nın dışında hükümdara saygılarını sundukları ve Westminster Hall’da devlette dururken tabutunu görmek için kilometrelerce uzunluğundaki kuyrukta saatlerce bekledikleri görülüyordu. Kraliçe II. Elizabeth’in ölümü, birçok Britanyalı için ülkenin etnik azınlık toplulukları için ender bir ulusal birlik anı sunarken, aynı zamanda Kraliçe’nin mirası, Britanya’nın sömürge tarihi ve monarşinin onlar için neyi temsil ettiği üzerine düşünme ve hesap verme fırsatını da davet etti. Mayıs ayında yapılan bir ankete göre, beyaz olmayan Birleşik Krallık vatandaşlarının sadece %38’i ülkenin monarşi olarak kalmasını isterken, ankete katılan tüm İngilizlerin %68’i bu orantıda.
Toplulukları çok farklı kültürlere ve inançlara sahip etnik-azınlık kökenli Britanyalılar için tek bir cevap yok. Bazıları için Kraliçe II. Elizabeth, ulusal birliğin sevilen bir sembolü olmaya devam ediyor; başlı başına bir İngiliz kurumu. Diğerleri için, onun 70 yıllık mirasını daha geniş monarşiden -tarihinden ve bugününden, iyisinden ve kötüsünden- ayırmak imkansız.
Son günlerde Londra’da dolaşırken, eskisiyle daha yakından bağlantılı olanlara rastlamak kolaydı. Güneydoğu İngiltere’deki Surrey’den Güney Asya kökenli bir kadın olan Raksha Sinhal, TIME’a Westminster’a Kraliçe’nin cenaze törenini izlemek için geldiğini çünkü “harika bir kadına” saygılarını sunmak istediğini söylüyor. Ülkenin sömürge geçmişine rağmen, “Kraliçenin bundan ayrı olduğunu düşünüyorum” diyor Sinhal. “Evet, orada bir tarih vardı. sömürgecilik vardı. Ama bence o bir fark yarattı ve bunu değiştirdi.”
Devamını oku: Kraliçe II. Elizabeth İngiltere’nin Neden Hala Monarşiye Sahip Olduğunu Nasıl Gösterdi?
30 yaşındaki Yusra Salih ve ailesi, cenaze törenine, hükümdarın memleketi Sudan’ı ziyaret edenlerin fotoğrafları da dahil olmak üzere, Kraliçe’nin hayatından binlerce fotoğraftan oluşan büyük bir Kraliçe mozaiği ile katıldı. Salih, “Kraliyet ailesini çok seviyoruz” diyor. Sudan’daki tatsız sömürge tarihine rağmen, “Hiçbir şekilde sert duygular yok. Biz Müslümanız, biz Arapız, biz siyahız, biz Afrikalıyız. Her şeyin bir karışımıyız ama sesimizin duyulduğunu hissediyoruz.”
Kraliçe II. Elizabeth’e verilen destek, İngiltere’nin çok inançlı topluluklarında da dile getirildi; bunların çoğu, devlet cenazesine giden günlerde onuruna özel hizmetler ve haraçlar düzenledi. Pazar günü Londra’daki St. James’s Park’ta İngiliz Pakistan Hıristiyan Topluluğu grubu tarafından düzenlenen böyle bir etkinlik, vaazlara, ilahilere ve dualara katılmak için düzinelerce insanı çekti. Cenaze için Liverpool’dan Londra’ya giden organizatörlerden Kamran Sohail, “Herkese baktı” diyor. “Hangi ırk, hangi renk, hangi dine hiç aldırmadı… O gerçekten bir milletler anasıdır.”
İngiltere, Luton’da yaşayan bir sosyal politika analisti olan Rakib Ehsan’a göre, Kraliçe’nin Birleşik Krallık’taki etnik azınlık topluluklarındaki pek çok kişiye çekici gelmesinin bir kısmı, Kraliçe’nin, İngiltere’ye ait olmayanlar da dahil olmak üzere farklı geçmişlere ve inançlara sahip Britanyalılar arasında köprü kurma konusundaki itibarından kaynaklanıyor. Anglikan kilisesini yönetti. Kraliçe II. Elizabeth, tahttaki 50. yılını kutlayan 2002 kutlamaları sırasında İngiltere’de bir camiyi ziyaret eden ilk İngiliz hükümdarı oldu. Aynı yıl ülkedeki ilk Hindu tapınağını ziyaret etti. (Müslümanlar ve Hindular, İngiliz nüfusunun sırasıyla %4,4’ünü ve %1.3’ünü oluşturuyor.) “Aile değerlerini, topluluktan gelen rahatlığı, inanca bağlılığı ve inancın nasıl bir dayanıklılık ve iyimserlik kaynağı olabileceğini vurguladığı mesajı— işte bu. sadece Hıristiyanlara hitap edecek bir şey değil,” diyor Ehsan, “İngiliz sömürgeciliğinin vahşeti konusunda dürüst olmamız gerekirken, Kraliçe’nin törensel bir figür olarak gerçekten hatırı sayılır bir onarım işi yaptığını da kabul etmeliyiz.”
Devamını oku: Kraliçe II. Elizabeth’in Ölümünden Sonra Birçok Kızılderili Kohinoor Elması’nın İadesini İstiyor
Kraliçe’nin ölümü ve mirası birçok İngiliz için birleştirici olurken, diğerleri için sadece ülkede kalan bölünmeleri vurguladı. Shola Mos-Shogbamimu, Londra merkezli bir siyasi aktivist ve yazarı Bu yüzden Direniyorum, TIME’a bir kişi olarak Kraliçe II. Elizabeth’in yasını tutarken, hükümdar Kraliçe II. Elizabeth’in ölümünün yasını tutmadığını söyler. Kraliçe’nin 70 yıllık saltanatı boyunca, hem geçmişteki hem de şimdiki ülkedeki sistemik ırksal eşitsizliklere karşı sesini yükseltmek için çok az şey yaptığına inanıyor. Mos-Shogbamimu, “Sahip olduğu türden bir güce sahip olanlardan daha fazlasını bekliyorum ve bunu görmedim” diyor. “Monarşide de bir kurum olarak görmüyorum.”
Kral Charles III, hem Britanya’nın sömürge geçmişini düzeltmede hem de ülkenin etnik azınlık topluluklarıyla daha da fazla köprü kurmada annesinden daha ileri gitmeye karar verebilirdi. Galler Prensi olarak Charles, transatlantik köle ticaretinin bıraktığı “silinmez lekeye” karşı konuştu; bu, o sırada İngiltere’nin bu dönemdeki rolünü resmen kabul etmesi için önemli bir adım olarak kabul edildi, ancak doğrudan bir özür dilemedi. Charles III, tahta çıktığından beri Britanya’nın çeşitliliğini ve “topluluklar topluluğu”nu koruma sözü verdi.
Mos-Shogbamimu, önceki hükümdarlar anayasal olarak zorunlu tarafsızlıklarına sıkı sıkıya bağlı kalırken, Kral III. “Duyuru ödemesine ihtiyacımız yok” diyor. “Saltanatında ne zaman olursa olsun, annesinin yaptığından kökten farklı birçok şey yapmak zorunda, bu da sessiz olmaktı. Sessizlik suç ortaklığıdır.”
TIME’dan Daha Fazla Okunması Gereken Hikaye
TIME’dan Daha Fazla Okunması Gereken Hikaye