Deprem, bölgede çoğu Suriye’de 12 yıl süren savaş nedeniyle yerinden edilmiş yüzbinlerce insanı evsiz bıraktı. Bu çatışma nedeniyle, isyancıların elindeki bölge de acilen ihtiyaç duyulan insani yardımı almakta zorlanıyor.
Muhaliflerin kontrolündeki bölgede yaşayan bir gazeteci olan Abdulkafi Al-Hamdou, Cumartesi günü çok sayıda öğrencinin evlerinin depremde hasar görmesi ve ailelerinin artık okullardan uzakta yaşaması nedeniyle derslerine devam etmediğini söyledi.
Al-Hamdou, bir okulu ziyareti sırasında telefonla, “Bazı öğrenciler binanın içinde olmaktan endişe duyuyorlardı ve bir sıranın taşınması gibi bir ses duyduklarında gergindiler” dedi. “Birçok öğrenci şiddetli korku ve kaygıdan muzdarip. Hala şoktalar.”
Bölgedeki eğitim departmanından bir yetkili olan Ziad al-Omar, depremde 39 öğretmen ve 421 öğrencinin hayatını kaybettiğini söyledi. 203’ü kısmen yıkılmış, 46’sı ise duvarlarında çatlaklar bulunan 250 kadar okul hasar gördü.
Geçtiğimiz günlerde yerinden edilmiş insanlardan okulları bırakmaları istendi ve birçoğu çadırlarda yaşamak için barınaklara taşındı. Ancak çadır fiyatları, kıtlık nedeniyle hızla artıyor ve deprem öncesi fiyatın yaklaşık 200 dolarına veya dört katına satılıyor. Nüfusun %90’ından fazlasının yoksulluk içinde yaşadığı ve gıda ve ilaç yardımlarına bel bağladığı bir bölgede, metal ayaklı sağlam bir çadırın maliyeti 400 dolara kadar çıkabiliyor.
Muhaliflerin kontrolündeki İdlib’deki eğitim yetkilileri, Cumartesi ve Pazar günlerinin son iki saatinin öğrencileri deprem sırasında binaları nasıl tahliye edecekleri konusunda eğitmek için kullanılacağını söyledi.
Depremde evini kaybedenlerden biri de Halep kırsalındaki Atarib kasabasında yaşayan ve çadırda yaşamak için evini boşaltmak zorunda kalan Ayesha. Associated Press’e, 13 kişilik geniş ailesine sunulan geçici sığınağın boşaltılması gerektiğini çünkü organizatörlerin okulların yeniden başlamak üzere olduğunu ve çadırların kurulduğu avlunun boşaltılması gerektiğini söylediğini söyledi.
“Bize bir okulda çadır verdiler. Sonra öğrencilerin geri dönmesi gerektiğini söylediler ve bizi tahliye etmeye başladılar” dedi ve muhafazakar çevredeki çoğu kadın gibi sadece adını verdi.
Kalabalık bir aileye sahip olan Ayesha, Atareb’in kenarında küçük bir ev kiraladı ancak oraya taşınmalarından dört gün sonra Pazartesi günü 6,4 büyüklüğünde yeni bir deprem meydana geldi. Neyse ki ev çökmedi ama duvarlarda çatlaklar var” dedi. “Tavan yerinde kaldı.”
O zamandan beri aile, daha fazla artçı sarsıntı korkusuyla sokakta bir çadır kurdu.
Muhalefetin Beyaz Miğferler olarak da bilinen Suriye Sivil Savunmasına göre, isyancıların kontrolündeki bölgede meydana gelen depremde 2.274 kişi öldü ve yaklaşık 12.400 kişi yaralandı. Beyaz Miğferler’e göre deprem ayrıca 550 binayı yıktı ve en az 1.570 binada ağır hasar gördü.
Depremin toplam ölü sayısının Türkiye ve Suriye’de 47.000’i aştığı tahmin ediliyor – ölümlerin büyük çoğunluğu Türkiye’de.
____ Associated Press yazarları Sarah El Deeb ve Bassem Mroue bu habere Beyrut’tan katkıda bulundu.