Özbekistan, sürdürülebilir uygulamaları genel ekonomik planlamasına dahil etmek için önemli adımlar atıyor. Ülke, 2016 yılında planlı bir ekonomiden piyasa ekonomisine geçiş yapmaya başladı. Ekonomik dönüşümünü yeşil bir yaklaşımla geliştirme ihtiyacını kabul etti. Hükümet daha sürdürülebilir bir ekonomik model inşa etmeyi taahhüt etti.
Yani, Aralık 2022’de imzalanan bir başkanlık kararnamesi yetkililerin bu alanda uygulamaya ihtiyaç duyacakları belirli reformları özetlemektedir. Yeşil, dayanıklı ve kapsayıcı kalkınmaya ulaşmak için mevcut çevresel ve ekonomik zorlukları ele alan önlemleri içeren Yeşil Ekonomiye Geçiş ve 2030’a Kadar Yeşil Büyümenin Sağlanması Eylem Planını kabul etti.
А son Dünya Bankası raporuÖzbekistan’ın Ekonomik Kalkınma ve Yoksulluğu Azaltma Bakanlığı ve diğer devlet kurumlarıyla işbirliği içinde hazırlanan , ülkenin yeşil ekonomiye geçişindeki zorlukları ve fırsatları analiz ediyor. En acil çevresel ve diğer riskleri belirlemenin yanı sıra, enerji verimliliği önlemleri ve peyzaj restorasyon programları gibi bazıları aynı anda hem ekonomiye hem de çevreye fayda sağlayan politika değişiklikleri ve eylemler önerir. Bu makale, bazı bulguları özetlemektedir. rapor.
Yeşil Rotayı Çizmek
Özbekistan kaynak yönetimini iyileştirmek zorunda kalacak. Ülkenin kaynak verimliliği, Avrupa Birliği ve diğer üst-orta gelirli ülkelerden çok daha düşük. Özbekistan’da su kullanımı özellikle verimsizken, ülkenin GSYİH birimi başına enerji kullanımı Avrupa ve Orta Asya bölgesi ortalamasının yaklaşık üç katı ve komşu Kazakistan’ın iki katıdır.
Bu arada, kentsel ve endüstriyel kaynaklardan gelen partikül hava kirliliği, rüzgarın savurduğu kum ve bozulmuş araziden gelen tozla şiddetlenir. Nüfusun önemli bir bölümü düzenli olarak sağlıksız kabul edilen hava kalitesine maruz kalmaktadır. Arazi bozulumu ekonomi için özellikle maliyetli olmuştur ve bu birbiriyle bağlantılı çevresel sorunlar tarafından yönlendirilmektedir.
Özbekistan, çevreci emellerini karşılamak için bunları ve üç zaman dilimine ayrılan diğer zorlukları ele almak zorunda kalacak: acil, yakın vadeli ve uzun vadeli. Ülkenin tarım odaklı ekonomisi ve nüfusun yoğun olduğu bölgelerde havanın kademeli olarak bozulması göz önüne alındığında, en acil yeşil öncelikleri hava kalitesindeki iyileştirmeler ve sürdürülebilir toprak ve su kullanımı olacaktır. Bunlar, peyzaj restorasyonu, verimli su yönetimi ve hava kirliliğini azaltma önlemleri yoluyla elde edilebilir.
Sürdürülebilir arazi kullanımı, Özbekistan’da yaygınlaştırılması gereken kritik bir uygulamadır. İklim açısından akıllı tarım uygulamaları, arazi kullanımı sürdürülebilirliğini daha da ileriye taşıyacaktır. Daha uzun vadede, ülke tarımdan daha yüksek değere sahip, daha iyi maaş alan sektörlere geçişi sağlayabilir. Bunu yapmak, tarımsal işgücünün bazı bölümlerinin, özellikle de en savunmasız kadın ve gençlerin yeniden beceri kazanmasını gerektirecektir.
Suyun fiyatlandırılması ve sulama yatırımları yoluyla su kullanım verimliliğinin artırılması en büyük öncelik olmalıdır ve su kullanımına yönelik belirli sınırlamalar bu yeni önceliklerin bir parçasıdır. Sağlam bir düşük karbon politikası, Özbekistan’da düşük karbonlu enerjiye geçiş ve enerji verimliliği için gerekli teşvikleri sağlayacaktır.
Uluslararası Para Fonu-Dünya Bankası karbon fiyatlandırma değerlendirme aracından alınan analiz, Özbekistan örneğinde, karbon fiyatlandırmasının GSYİH’nın yüzde 5’ine kadar ek mali gelir sağlayabileceğini, bunun yeşil projeleri finanse edebileceğini veya hanehalkları üzerindeki ekonomik etkiyi azaltmak için kullanılabileceğini göstermektedir. yeşil geçişten en çok etkilenenler.
Ek olarak, iş yaratma ve kaynakları yeniden dağıtma stratejileri, yeşil geçişin bazı sosyal maliyetlerinin hafifletilmesine yardımcı olabilir. Küresel yeşil geçiş, istihdam yaratma ve çevresel sürdürülebilirlik için önemli fırsatlar sunuyor ve Özbekistan bu fırsatlardan yararlanmak için iyi bir konumda.
Hem işleri hem de çevresel sonuçları optimize eden sektörler arasında sağlık, eğitim, finans ve iklim açısından akıllı madencilik yer alıyor. Halihazırda ülkedeki en büyük istihdam sektörü olan tarım, daha yüksek değerli endüstrilere geçerek ve ekosistem hizmetlerinin yardımıyla arazi kullanımını optimize ederek daha fazla yeşil iş sağlama ve geçim kaynaklarını iyileştirme potansiyeline sahiptir. Ek olarak, yenilenebilir enerji ve benzer yeşil potansiyele sahip diğer yenilikçi teknolojiler üzerine inşa edilen sektörlerin daha uzun bir listesi daha fazla incelemeyi hak ediyor.
Yeşil bir geçişin başarısını sağlamak için kamu sektörü ve yeşil finansın dahil edilmesi çok önemlidir. Politika önlemlerinin, daha çevreci sektörlerde yeni işler yaratarak sosyal maliyetleri azaltırken finansman açığını ele alması gerekiyor. Ayrıca politikalar, en çok etkilenenler için yeniden beceri kazanma, yeniden yerleştirme ve sosyal desteğe izin vermelidir. Bu önlemler, şu anda Özbek makamları tarafından Dünya Bankası’nın desteğiyle geliştirilmekte olan Uzun Vadeli Karbonsuzlaştırma Stratejisinin bir parçası olabilir.
Çevreci Rotada Kalmak: Zorluklardan Fırsatlara
Dünya daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru ilerlerken, Özbekistan, özellikle yüksek enerji ve karbon yoğunluğu açısından, küresel enerji ölçümlerini karşılamada önemli zorluklarla karşı karşıyadır. Bu koşullar, ülkeyi dış ticaret politikalarına ve karbon sınırı düzeltme vergilerine karşı savunmasız hale getiriyor. Ancak Özbekistan, küresel yeşil geçişi benimseyerek ve çevre ve iklim politikalarını güçlendirerek bu zorluğu bir fırsata çevirebilir.
Daha fazla ülke iklim değişikliğiyle mücadele etmek için düşük karbonlu politikalar benimsedikçe, karbon yoğun ürünlere yönelik küresel talebin orta ve uzun vadede azalması bekleniyor. Bunun, Özbekistan’ın karbon yoğun ihracatını olumsuz etkileyerek ülkenin GSYİH’sını ve refahını etkilemesi muhtemeldir. Farklı politika senaryoları altında, 2050’den itibaren sadece Özbekistan’ın doğal gazı ve petrolü değil, aynı zamanda karbon yoğun emtia ihracatı da etkilenebilir. karbon yoğun ürünler için sınır vergileriyle karşı karşıya kalacak olanlar dahil.
Daha sonra terk edilmesi çok daha maliyetli olacak teknoloji ve sistemlere hapsolmaktan kaçınmak için Özbekistan ekonomisini yeşillendirme sürecine hemen başlamalıdır. Yeşil hedeflere öncelik verilmesi, piyasa ekonomisine geçişte süregelen çabaların ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Kaynak verimliliğinin artırılması ve yeşil istihdam ve finansın geliştirilmesi gibi diğer yeşil önlemler de Özbekistan’a kısa vadeli faydalar sağlayabilir.
Ancak ülke, yeşil geçişin toplum üzerindeki etkisini de dikkate almalıdır. Yeşil sektörleri desteklemek ve karbon ve kaynak yoğun faaliyetlerden uzaklaşmak, kazananlar ve kaybedenler yaratarak yatırım ve iş yaratma modelini değiştirecektir. En kötü şekilde etkilenen topluluklara destek sağlamak esastır. Adil geçiş çabalarının merkezinde bu değerler yer almaktadır.
Dünya Bankası, Özbekistan’ın yeşil ve kapsayıcı büyümeyi gerçekleştirme çabalarını desteklemeye kararlıdır. Ülke, çevre politikalarının ve reformların doğru karışımını benimseyerek yeşil, dayanıklı ve kapsayıcı bir geleceğin meyvelerini toplayabilir. Ekonomik büyüme ve kalkınma için çok sayıda fırsat sunan küresel yeşil geçiş ile Özbekistan, geleceğini güvence altına almak için sürdürülebilir politikalar benimsemelidir.