Günümüzde yapay zekâ, hayatımızın birçok alanında olduğu gibi sağlık ve beslenme konularında da karşımıza çıkıyor. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ela Temeloğlu, kişiye özel muayenenin yerini hiçbir şeyin tutamayacağını vurgulayarak, dijital dünyanın hızına kapılanları, ciddi sonuçlar doğurabilecek hatalara karşı uyardı.
GÖRMEDEN TEDAVİ OLMAZ
Sadece yapay zekâya sorarak, bir tedavi ya da diyet düzenlemesi beklemenin doğru olmadığını belirten Prof. Dr. Temeloğlu, “Çünkü, yapay zekâ sizi görmüyor; yalnızca girdiğiniz veriler üzerinden çalışıyor veya ek sorular yöneltiyor. Çok fazla veri girdiğinizde, çok kapsamlı yanıtlar gelir ve kişi bu yanıtların içinden kendisi için önemli olanı seçmekte zorlanabilir” dedi.
MUAYENE ŞART
Muayenenin her zaman konuşarak, başladığına dikkat çeken Prof. Dr. Temeloğlu, “Hastayla konuşmak, tanının yarısını koymayı sağlar. Önce sorular sorar, cevaplarını dinlersiniz. Ardından muayene eder ve yeniden konuşursunuz. Eski ilaçları, geçmiş hastalıkları, aile öyküsü gibi durumlar değerlendirmeye dahildir. Sadece bir makineye veri yükleyerek, tanı koymak şu anda mümkün değil” diye konuştu.
DİYET KİŞİYE ÖZEL OLMALI
Diyetisyenin, kişinin verdiği veriler doğrultusunda kişiye özel bir program hazırladığını söyleyen Prof. Dr. Temeloğlu, “Zaten diyetin amacı da kişiselleştirilmiş olmasıdır; aksi takdirde böyle bir branş olmazdı. Genel geçer diyet listelerini aşmaya çalışırken, karşımıza bu tarz durumlar çıkmaya başladı. Görünen o ki yakın gelecekte bu, ciddi bir sorun haline gelebilir” dedi.
‘HOCAM YAPAY ZEKÂ BU KAN TAHLİLLERİNİ İSTEDİ’
HASTALARIN, şikâyetlerini yazarak, yapay zekâya sorduklarını ve ellerinde listelerle geldiklerini söyleyen Prof. Dr. Temeloğlu, bu vahim duruma dikkat çekti: “Hocam, yapay zekâ bunları önerdi. ‘Bu kan tahlillerini yapar mısınız?’ diye soruyorlar. İncelediğimde, yapay zekâ birçok öneri sunuyor ama çoğunun gereksiz olduğunu görüyorum. Buradaki temel sorun, bilgi fazlalığı. Amaç, bu bilgi kirliliğini eleyerek, tanıya ulaşmaktır. Bu, bir hekimlik sanatıdır.”
HANGİ HATALAR YAPILIYOR?
HASTALARIN çoğu zaman durumlarını bilmeden geldiklerini söyleyen Prof. Dr. Temeloğlu, şöyle devam etti: “Örneğin diyabet hastası olduğunu hasta bilmiyor. Ama kan şekeri 300 mg/dL ile geliyor. Böyle bir kişinin ‘yapay zekâ, bana 1200 kalorilik diyet yaz’ demesi, şekeri olduğunu bilmeyen bir makineden yardım beklemek anlamına geliyor. Benzer şekilde, kolesterolünüz yüksekse tamamen protein ağırlıklı bir diyet alabilirsiniz ya da trigliserid düzeyiniz yüksekse size fazla miktarda kuruyemiş önerilebilir. Bu tehlikelidir. Tüm bu bilgileri bilmek önemlidir.”