Adalet Bakan Ylmaz Tun, “Cumhuriyet Halk Partisi Genel Bakan’nn bakanlmza ynelik sorduu yazl soru nergesiyle ilgili olarak yazl cevaplarmz biz Meclis Bakanlna gndereceiz.” dedi.
Bakan Tun, Bakent Millet Bahesi’nde katld yurtlar rn ve El Sanatlar Fuar’nn al sonras gazetecilerin sorularn yantlad, gndeme ilikin deerlendirmelerde bulundu.
CHP Genel Bakan zgr zel’in, yantlamas istemiyle TBMM’ye sunduu 7 maddelik nergeye ilikin soru zerine Tun, sunulan 7 sorunun da birbiriyle balantl olduunu syledi.
stanbul Cumhuriyet Basavclnn belediyelere ynelik soruturmalarna deinen Tun, “CHP Genel Bakan soruturmann bandan bu yana soruturmay etkilemeye ynelik haddini aan baz szlerle yarg mensuplarmz, cumhuriyet savclarmz zellikle tehdit ve karalamaya varan ifadeler ve szler kullandn hep beraber u getiimiz 4-5 ayda gryoruz.” dedi.
Soruturmann bandan bu yana zel’in, dosya ieriini bilmeden nyargl davranarak “siyasi soruturma” olarak nitelediini aktaran Tun, “Bu soruturmalar, bu adli soruturmalar sanki bir siyasi soruturmaym gibi bunlar Cumhurbakanmzla da ilikilendirmeye alarak bir alg almas gerekletirmeye alt. Bunlar doru deil. Bir adli soruturma var ortada.” deerlendirmesinde bulundu.
CHP stanbul l Bakanl binasnn alnmasna ilikin “para kuleleri” grntlerinin ardndan srecin devam ettiini ve ihbar neticesinde soruturma baladn belirten Tun, baz ile belediyelerine de yansyan ve “birtakm ihalelerde usulszlk iddialarnn” gndeme geldiini ifade etti.
hbar zerine savclk makamnn Ceza Muhakemesi Kanunu gerei harekete gemek zorunda olduuna iaret eden Tun, “hbarlar, itiraflar, deliller karsnda cumhuriyet savclarnn grevini yapmamasn beklemek hukuk devletiyle badamaz. Cumhuriyet savclar grevlerini yapyor.” dedi.
Savclka alnan gzalt kararlarnn sulh ceza hakimlerince deerlendirildiini, sulh ceza hakimlii kararlarnn da itiraz zerine asliye ceza mahkemelerince karara balandn dile getiren Tun, yle devam etti:
“Burada tek bir kii karar vermiyor. Bir yarg mekanizmas ierisinde, itiraz mekanizmas ierisinde yryen sreler var. Elbette ki kiilerin savunma hakk en anayasal haklar ve kutsal bir hak. Masumiyet karinesine nem veriyoruz. Masumiyet karinesi kapsamnda soruturmay etkileyecek, soruturmann ieriini bilmeden, delilleri bilmeden birtakm yorumlar yapmak, kiileri sulu ya da soruturmay etkileyecek ekilde ‘burada su yoktur, bu siyasi soruturmadr’ demek doru deil. Hukuki olmaz. Ana muhalefet partisi genel bakannn ve Cumhuriyet Halk Partili siyasetilerin bu konularda yorum yaparken yargy etkilemeye ynelik beyanlardan kanmalar gerekir. Hepimizin kanmas gerekir. Yarg hepimizin yargs.”
“HEP BERABER SORUTURMALARIN SEYRN BEKLEMEK DURUMUNDAYIZ”
Adalet Bakan Tun, yarg kararlarnn eletirilebileceini ancak tehdide varan, hakarete varan cmlelerin kullanlamayacan dile getirdi.
“Hep beraber soruturmalarn seyrini beklemek durumundayz.” ifadelerini kullanan Tun, iddianame yazm srelerinin devam ettiini, dier yandan dier belediyelerle ilgili de yeni sust durumlarnn yaandn belirtti.
Soruturmalara ilikin deliller kapsamnda deerlendirme yapacak makamn tarafsz ve bamsz yarg olduunu vurgulayan Tun, “Yargy rahat brakmamz lazm.” dedi.
ddianame yazmnn ardndan ilk derece mahkemesinde yarglamalarn yaplacan belirten Tun, srecin orada bitmeyeceini ve itiraz yollarnn ak olacan dile getirdi.
Bakan Tun, “Cumhuriyet Halk Partisi Genel Bakan’nn bakanlmza ynelik sorduu yazl soru nergesi ile ilgili olarak yazl cevaplarmz biz Meclis Bakanlna gndereceiz.” ifadesini kulland.
“Trkiye’de ikili bir hukuk sistemi mi var?” eklindeki sorunun da kabul edilemez olduunu belirten Tun, “Trkiye Cumhuriyeti Devleti anayasal bir devlettir. Demokratik hukuk devletidir. Anayasamzn kurallar, kanunlarmzn ortaya koyduu kurallar ilemektedir ve bu kurallar erevesinde yarg da grevini yapmaktadr. Trkiye’de ikili hukuk sistemi yoktur. Tek bir hukuk sistemi vardr. O da demokratik hukuk sistemidir.” diye konutu.
Gemite yargda vesayeti anlayn yer ald gnlerin yaandn belirten Tun, “Muhtralara, darbelere destek veren bir yarg sistemiyle kar karyaydk. O yarg sistemi yok artk. Artk Trkiye’de vesayeti anlaytan arnm, yolsuzluktan da hesap soran, hukuksuzluktan da hesap soran, darbeciden de muhtracdan da hesap soran, demokratik bir hukuk devletine sayg duyan, milli iradeye sayg duyan bir yarg sistemi var. O nedenle ikili hukuk sistemi vesaire bunlar kabul etmiyoruz.” deerlendirmesinde bulundu.
Bakan Tun, zel’in, “baz hakim ve savclarla ilgili Hakimler ve Savclar Kuruluna (HSK) yaplan ikayetlerle ilgili neden HSK’nin toplantya arlmad” ynndeki sorusunun hatrlatlmas zerine, “HSK gerekli soruturmalar gerekletiriyor. Gerekli toplantlar ne zaman yapacana da karar verip yapp gerekli kararlar veriyor.” ifadelerini kulland.
“ANAYASA MAHKEMESNN GEREKELER NEML”
Giresun’da 2018’de hayatn kaybeden Rabia Naz Vatan’n lmne ilikin soruturmaya dair Anayasa Mahkemesi’nin ihlal karar vermesi sonras, ailenin, yeniden soruturma almasn talep etmesiyle ilgili soru zerine Tun, bir kez daha aileye basal dileklerini ileterek, ocuklar her trl istismara, tehlikeye, iddete kar korumann ailelerin ve devletin grevi olduunu syledi.
Olayn ardndan balatlan adli soruturma sonras yarglamalarn yapldn ve kararn kesinletiini hatrlatan Tun, u ifadeleri kulland:
“Aile o srele ilgili hak ihlali nedeniyle Anayasa Mahkemesine bavurdu. Anayasa Mahkemesi bir tazminata karar verdi. Anayasa Mahkemesi soruturmada zellikle baz eksiklikler ve ihmaller eklinde hak ihlali olduu ve bu anlamda manevi tazminata karar verilmesi gerektiine karar verdi. Oradaki gerekelere bakmak lazm. Anayasa Mahkemesinin gerekeleri nemli. O gerekelerde yeniden yarglamay gerektirecek bir husus olabilir mi? Ona bakmak gerekir. Yeniden yarglamann tabii ki Ceza Muhakemesi Kanunu’muza gre belli bir usul var. O artlar gerekletiinde yeniden yarglama kararlar verilebiliyor. Anayasa Mahkemesi burada bir tazminata karar verdi, yeniden yarglamaya karar vermedi. Ama gerekelerine de bakmak lazm. Yarg mensuplarmz bunlar inceleyecektir ve bir karara varacaktr.”
Tun, “sua srklenen ocuklara ilikin dzenleme almalarnda hangi aamada olunduuna” dair soru zerine, bu konuda Trkiye’deki sistemin demokratik hukuk devletlerindeki sistemle hemen hemen ayn olduunu ifade etti.
Trkiye’deki sistemi anlatan Tun, yle devam etti:
“Akademisyenler, uygulayclar, hakim ve savclarmzla yaptmz grmeler var. ocuk yarglamalaryla ilgili bu tartmalar zellikle Minguzzi evladmzn katlinden sonra balad. Burada 15-18 ya aral, baz lkelerde 16-18 eklinde uygulanyor, baz lkelerde baz sular bakmndan farkl uygulamalar var. Biz de bunu tartyoruz. Alternatifli taslak almalarmz var. Bunlar milletvekillerimizin huzurlarna getireceiz. Burada zellikle 15-18 ya grubunda ya bydke ceza miktarnn dmesi bakmndan farkl bir uygulama yaplabilir mi? Buna bakmamz gerekecek. Suun ileni ekli, kiinin su ileme eilimi, o suun kamu dzenini bozma tehlikesi ve ortaya kan zarar gibi tm bunlar gz nnde bulundurularak, ocuun geliimi ve ya dikkate alnarak ve toplumda zellikle infial uyandran kasten ldrme, kadn cinayeti ve cinsel istismar gibi benzer ar sular ileyen 15-18 ya grubundaki ocuklar bakmndan yaa gre cezada indirim noktasnda bir kademelendirme ihtiyac sz konusu. Alternatifli taslak almalarmz gndereceiz. ocuk eitim evleri, ocuklarn hem ak cezaevlerinde hem kapal cezaevlerinde barndrlmas sreleriyle ilgili de kapsaml bir blmn olmas gerekiyor. 11. Yarg Paketine yetiecektir muhtemelen.”
Su ilenmeden nce nleyici tedbirler alnmasnn nemli olduuna iaret eden Tun, suun nlenmesiyle ilgili olarak gerekli tedbirleri almann da bata aileler olmak zere herkesin sorumluluu olduunu bildirdi.
nleyici tedbirler konusunda Aile ve Sosyal Hizmetler ile ileri Bakanlklarnn koordineli almalarnn srdn belirten Tun, sosyal medyann yaygnlamasyla birlikte ilenen sularnn grnrlnn arttn ifade etti.
“MSTAKL BR SU HDAS EDECEZ”
Tun, 11. Yarg Paketi’nde hem ocuk yarglamalar hem de biliim sularnn nlenmesiyle ilgili dzenlemelerin olacan kaydetti.
10. Yarg Paketi’nden artakalan baz dzenlemelerin 11. Yarg Paketi’nde yeniden yer alacan syleyen Tun, yle devam etti:
“Meskun mahalde silah atma. Yani kutlama gnlerinde, en mutlu olacamz gnlerde, dnlerde, nianlarda, asker uurlamada silah atlyor ve bir ocuumuza, vatandamza isabet ediyor ve o mutlu gn, kara gne dnyor. Bunlarn ortadan kalkmas lazm. Dolaysyla hem meskun mahalde silah atann cezas olmal, ruhsatl silah da olsa, hem de kutlama gnlerinde yaparsa cezas yar orannda artmal. Zaten lm ya da Allah korusun, yaralama sz konusu olduunda zaten ayrca onun cezasn alabilecek. Kurusk da dahil olmak zere buna cezay getiren bir dzenleme Adalet Komisyonu’ndan gemiti. 1 Ekim’de aldnda Meclis’in ilk yapaca almalardan biri olacak. Yine trafik gvenliini ihlal eden, trafikte yol kesen, aralar durduranlara ynelik ceza kanunumuzda mstakil bir su ihdas edeceiz.”
10. Yarg Paketi’nde yer alan baz hedefleri hatrlatan Tun, “Bu hedefler dorultusunda yaplan yasal dzenlemeleri inallah nmzdeki gnlerde hzl bir ekilde hayata geirerek, hem soruturma, kovuturma ve infazdaki etkililii daha da arttrmann gayreti iinde olacaz.” ifadesini kulland.