Bakan Ersoy, NSosyal hesabndan yapt aklamada, Karahantepe’de bulunan insan yz betimli T biimli dikilitan, Neolitik a insannn kendini T biimli stuna iledii ilk rnek olarak insanlk tarihine k tuttuunu bildirdi.
“Keskin yz hatlar, derin gz ukurlar ve belirgin burnuyla bu yz, 12 bin yl ncesinden bugne uzanan bir bak tayor.” deerlendirmesinde bulunan Ersoy, Anadolu’nun kadim topraklarnda her kefin ortak gemii biraz daha grnr kldn, bu miras korumaya, anlamaya ve dnyayla paylamaya devam ettiklerini vurgulad.
Ersoy, paylamnda bu nemli kefe emek veren kaz ekibine ve Kltr Varlklar ve Mzeler Genel Mdrlne teekkr etti.
– “KEF, NEOLTK NSANIN SOYUT DNME GCN ORTAYA KOYUYOR”
Bakanlktan konuyla ilgili yaplan aklamaya gre, Ta Tepeler Projesi kapsamnda 2025 yl kaz almalar, 10 ayr alanda sryor.
Gbeklitepe ve evresinde bulunan T biimli dikilitalarn zerlerindeki kol ve el kabartmalar, uzun sredir bu talarn insan sembolize ettii dncesini glendiriyordu.
Karahantepe’de ortaya karlan bu yeni buluntu ise ilk kez bir T biimli dikilita zerinde insan yznn ilenmi olmasyla Neolitik dnem aratrmalarnda yeni bir dnm noktas olarak nitelendiriliyor.
Dikilitan st ksmnda yer alan yz betimi, keskin hatlar, derin gz ukurlar ve kt biimli burnuyla Karahantepe’de daha nce bulunan insan heykelleriyle benzer slup tayor.
Bu keif, Neolitik insann yalnzca teknik ustaln deil, kendini ifade etme biimini ve soyut dnme gcn de ortaya koyuyor.
– NSANI SEMBOLLETREN LK ANLATIM
T biimli dikilitalarn at taycs olmann tesinde sembolik bir anlam tad uzun sredir kabul ediliyordu. Ancak bu keifle bu talarn yalnzca insan temsil etmedii, ilk kez yz hatlaryla insann kendisini dorudan betimledii anlald.
Yaklak 12 bin yl ncesine uzanan Ta Tepeler Projesi’nin insanln yerleik yaama gei srecini ve inan dnyasndaki dnmn belgeleyen en kapsaml arkeolojik giriimlerden biri olduu biliniyor.
Anadolu’nun gneydousunda yrtlen almalar, insanlk tarihinin bilinen en erken dnemlerine dair yeni bilgiler sunmaya devam ediyor.
KARAHANTEPE’DEK YEN BULUNTU, “T” BML DKLTALARIN NSAN FGR OLDUU GRN KUVVETLENDRD
Neolitik a’n nde gelen yerleimlerinden Karahantepe’de bu yl yrtlen almalarda bir konut yaps iinde adet “T” biimli dikilita tespit edildi.
Talardan birinin yan yzeyinde gz ukurlar, burun ve belirgin yz hatlaryla ekillendirilmi bir insan yz yer ald. Bu buluntu, “T” biimli talarn yatay ksmnn “ba”, dikey ksmnn ise “gvde” olarak tasarland ynndeki gr kuvvetlendirdi.
Karahantepe Kaz Bakan Prof. Dr. Necmi Karul, AA muhabirine, yapnn zemine dik ina edildiini, duvarlarnn kille kaplandn ve tabannn yass talarla dendiini syledi.
Konutun iine yerletirilen dikilitalarn boyutlarnn kamusal alanlardakinden daha kk olduuna dikkati eken Karul, “Dolaysyla bunlarn aty tayc fonksiyonlarnn olduunu ama ayn zamanda kendi sembolik anlamlarn da konutlarn ierisinde tadklarn bize gsteriyor. zerlerinin bezemeli olduunu ortaya koyuyor.” dedi.
Karul, blgede ortaya karlan her yeni eserin tarihin seyri asndan olduka nemli olduuna dikkati ekti.
– “NSANI SEMBOLZE ETTN AIK BR EKLDE GSTERYOR”
nsan yz tasvirinin buluntular arasnda ne ktn belirten Karul, u bilgileri paylat:
“Biz bunlarn yan yzlerindeki kabartmalardan, kol ve el kabartmalarndan, ki bunun en iyi rnekleri Gbeklitepe’de, insan sembolize ettiini, aty tamann dnda sembolik bir anlam olduunu, stteki yatay ksmn ba, dikey ksmn da gvdeyi yansttn neriyorduk. Bu buluntu, bu gr net bir ekilde destekleyecek nitelikte. Dikkat ederseniz bu ‘T’nin n yznde bir insan yz ekillendirilmi. Yz ifadesi, gz ukurluklar, burun, keskin yz hatlar bizim heykellerde grdmz tasvirle bire bir rtyor. Bir yzn olmas, dier heykellerde kollar ve antropomorfik (heykel ya da kabartmalarda insan zelliklerinin verilmesi) kabartmalarla birlikte yeniden bir kant niteliini tayor ve bu dikilitalarn insan sembolize ettiini ak bir ekilde gsteriyor.”
Kltr ve Turizm Bakanlnn 2021’de balatt Ta Tepeler Projesi ile Gelecee Miras Projesi kapsamnda Karahantepe’deki kazlarn byk ivme kazandn kaydeden Karul, blgede 6 bin metrekarelik alanda almalarn devam ettiini szlerine ekledi.
https://www.star.com.tr/kultur-sanat/bakan-ersoy-duyurdu-bir-ilk-insanlik-tarihinin-seyrini-degistiren-kesif-haber-1969460/