Çin’den veri merkezlerinde yeni dönem: Sunucular denizin altına iniyor

HABER MERKEZİ

Oluşturulma Tarihi: Ekim 06, 2025 13:06

Yapay zekâ çağında enerji ihtiyacı hızla artarken, Çinli bir şirket veri merkezlerini denizin altına taşıyarak enerji krizine çare arıyor. Şanghay açıklarında dev bir sarı kapsül, sunucuları soğutmak için deniz suyundan yararlanacak dünyanın ilk ticari projelerinden biri olmaya hazırlanıyor.

Highlander isimli denizcilik ekipmanları firması, devlet destekli inşaat şirketleriyle birlikte geliştirdiği bu kapsülü ekim ortasında suya indirmeyi planlıyor. Şirketin hedefi, hem enerji tasarrufu sağlamak hem de karbon ayak izini azaltmak.

YÜZDE 90 DAHA AZ ENERJİYLE SOĞUTMA

Highlander Başkan Yardımcısı Yang Ye, “Deniz altı tesisleri, soğutma için karadaki veri merkezlerine göre yaklaşık yüzde 90 daha az enerji harcıyor” dedi.

Proje kapsamında sunucular, deniz akıntılarıyla doğal olarak soğutulacak. Böylece karada kullanılan enerji yoğun klima sistemlerine gerek kalmayacak. Microsoft’un 2018’de İskoçya açıklarında benzer bir deneme yaptığı biliniyor, ancak Çin’in girişimi ticari ölçekte faaliyete geçecek ilk örneklerden biri olacak.

Tesisin müşterileri arasında China Telecom ve bir devlet destekli yapay zekâ bilişim şirketi de bulunuyor. Highlander ayrıca 2022’de Hainan bölgesinde benzer bir projeye 40 milyon yuan (yaklaşık 5,6 milyon dolar) devlet desteği aldığını açıkladı.

YENİLENEBİLİR ENERJİYLE ÇALIŞACAK

Şanghay’daki veri merkezi, enerjisinin büyük bölümünü yakındaki açık deniz rüzgâr santrallerinden alacak. Highlander, toplam enerji tüketiminin yüzde 95’ten fazlasının yenilenebilir kaynaklardan sağlanacağını belirtti.

Mühendis Zhou Jun, “Deniz altı veri merkezinin tamamlanması beklediğimizden çok daha karmaşık oldu” diyerek, yapının karada parçalar halinde üretilip denizde birleştirildiğini ifade etti.

Kapsülün çelik gövdesi, tuzlu suyun neden olacağı korozyona karşı cam pul içeren özel bir kaplama ile korunuyor. Bakım ekiplerinin erişebilmesi için deniz yüzeyinde bir bölüm su üstünde kalacak ve bu bölüme asansörle ulaşılacak.

ISI KİRLİLİĞİ ENDİŞESİ

Uzmanlar, deniz altındaki veri merkezlerinin çevresel etkileri konusunda temkinli. Kaliforniya Üniversitesi’nden Prof. Shaolei Ren, “Megawatt ölçeğinde tesislerde suya verilen ısının çevreye etkisi dikkatle incelenmeli” uyarısında bulundu.

İngiltere Hull Üniversitesi’nden deniz biyoloğu Andrew Want ise “Suyun ısınması bazı türleri çekebilir, bazılarını ise uzaklaştırabilir. Bu konuda yeterince araştırma yok” dedi.

Highlander ise 2020’de Zhuhai yakınlarında yapılan testlerde su sıcaklığının kabul edilebilir sınırların altında kaldığını belirtiyor.

GELECEĞİN TAMAMLAYICI ÇÖZÜMÜ OLABİLİR

Uzmanlara göre deniz altı veri merkezleri geleneksel tesislerin yerini almayacak, ancak enerji verimliliği gerektiren özel alanlarda önemli bir tamamlayıcı rol üstlenebilir.

Ren, “Bu tesisler karasal veri merkezlerinin yerini almaktan ziyade belirli niş alanlarda destekleyici hizmet sağlayabilir” diyor.