‘İsrail ve İran yeni bir savaşa doğru ilerliyor!’ Tahran, ABD ile de çatışacağını duyurdu: ‘Tansiyon zirvede’

İngiltere, Fransa ve Almanya’nın işlettiği snapback mekanizması kapsamında 30 günlük sürecin ardından 2015’teki nükleer anlaşma kapsamında kaldırılan İran’a yönelik BM yaptırımları, yeniden yürürlüğe girdi. Mekanizmanın devreye girmesiyle, 2006-2010 yılları arasında İran’a karşı çıkarılan 1696, 1737, 1747, 1803, 1835 ve 1929 sayılı BMGK kararları yeniden geçerlilik kazandı.

Silah ambargosu, İran’a konvansiyonel silah sevkiyatını yeniden yasaklıyor. Ayrıca yaptırımlarla İran’ın uranyum zenginleştirme, ağır su ve yeniden işleme faaliyetleri askıya alınıyor; nükleer başlık taşıyabilecek balistik füze geliştirme ve fırlatma yasaklanıyor.

İSRAİL’DE ‘YENİ SAVAŞ’ TARTIŞMALARI

BM’nin İran’a yönelik yaptırımları duyurmasıyla, İsrail basını İran ile savaşın kapıda olduğunu yazdı. İran ve İsrail arasındaki gerilimin yeniden tırmandığı söylenen haberlerde, hem Tel Aviv hem de Tahran’ın savaşa hazırlandığı iddia edildi. İsrail basını, “yeni savaşta” izlenmesi gereken stratejileri tartışmaya başladı.

İran’ın beklenenden daha dayanıklı bir güç olarak öne çıktığını ifade eden İsrailli uzmanlar, Tel Aviv’in “gelecek savaşta geçmişteki deneyimlerden ders çıkarması gerektiğini” dile getirdi. Öte yandan, İran kamuoyu da yeni bir savaş durumunda yaşanabilecekleri tartışıyor.

Tahran’daki yetkililer, üst düzey kayıpların ardından kısa sürede yeni atamalar yapıldığını ve devlet yapısının hızlı şekilde toparlandığını açıkladı. İran yönetimi, İsrail ve ABD’ye karşı doğrudan bir çatışmada direnebilmiş olmanın ciddi bir başarı olduğunu savundu.

Iran International’ın haberine göre, Tahran, diplomasi seçeneğini reddetmiyor ancak Batı’nın tutumunu “teslim olma talebi” olarak değerlendiriyor. İranlı uzmanlar, Tahran’da askeri tırmanışın giderek daha olası görüldüğü bilgisini paylaştı. Özellikle İsrail’in, İran’ın nükleer kapasitesini yeniden inşa etme girişimlerine karşı sert adımlar atacağını sık sık vurgulaması, Tahran’ın yeni bir savaş için hazırlıklara başlamasına yol açtı.

“12 Günlük Savaş”ta İran, İsrail genelinde askeri ve stratejik hedefleri gelişmiş balistik füzelerle hedef almıştı.

‘İSRAİL, İRAN İLE SAVAŞ ÇIKARMAK İSTİYOR’

İran, son dönemde füze testlerine hız verdi ve savunma kabiliyetlerini güçlendirmeye odaklandı. İranlı yetkililer, gerekli görülmesi halinde önleyici saldırılar düzenleyebileceklerini dile getirdi.

İran’ın üst düzey yetkililerinden Menfaat Konseyi üyesi ve eski Devrim Muhafızları komutanı Tümgeneral Muhsin Rızai, pazar günü devlet televizyonuna yaptığı açıklamada İsrail’in İran ile savaş çıkarmak istediğini öne sürerek, “Siyonistler (İsrail) bir kez daha İran’a karşı şanslarını denemek istiyor” dedi.

TV yayınına askeri üniforma ile katılan Rızai, “Ancak yakında İsrail içinde bunu imkansız kılacak olaylar yaşanacak. Bunlardan şimdi bahsetmek uygun değil” diye ekledi.

İran Menfaat Konseyi Muhsin Rızai

‘ABD İLE DE SAVAŞA GİRERİZ’

Rızai, Batılı ülkelerle yapılacak yeni görüşmelere karşı olduklarını dile getirdi. İranlı yetkili, Tahran’ın İsrail’e hazırlanmasına ya da askeri konumunu güçlendirmesine fırsat tanıyacak hiçbir müzakereyi kabul etmeyeceklerini söyledi.

İsrail ile olası bir çatışmaya ilişkin değerlendirmede bulunan Rızai, “Eğer böyle olursa, İsrail savaşa girdiği anda biz de ABD ile savaşa girmiş oluruz” açıklamasını yaptı.

İran’ın yeni bir çatışmada Orta Doğu’daki düşman hedeflerini vurmaktan kaçınmayacağının altını çizen Rızai, şu ifadeleri kullandı:

“Müzakereler hiçbir şekilde, hiçbir bedel karşılığında veya koşulsuz kabul edilmemelidir. Müzakerelere girersek, İran’a karşı hiçbir şekilde askeri güç kullanılmamalıdır. Aksi takdirde sadece İsrail’e değil, bölgedeki Amerikan hedeflerine de misillemede bulunuruz.”

Tel Aviv yönetimi, İran’ın yoğun füze saldırıları sırasında görüntü alınmasını yasaklamıştı.

İSRAİL’İN ASKERİ DESTEĞİ VE ABD FAKTÖRÜ

Uzmanlara göre, “12 Günlük Savaş” sırasında İsrail, İran’ı hazırlıksız yakalayarak sürpriz etkisi yaratmayı başarmıştı. İsrail’in saldırılarında; 1000’den fazla İranlı sivil, bilim insanları, üst düzey yetkililer ve komutanlar hayatını kaybetmişti. İran’ın nükleer altyapısı ciddi hasar görürken, hava savunma sistemlerinin büyük kısmı yok edilmişti.

Bu süreçte ABD’nin İsrail’e sağladığı geniş kapsamlı askeri destek de dikkat çekmişti. Washington yönetimi, İsrail’i korumak için THAAD füze savunma sistemlerini bölgeye konuşlandırmıştı. ABD Başkanı Donald Trump, İsrail İran’a saldırmadan önce Tahran yönetimini yanıltmak için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile anlaşamadığı yönünde bilgi yaydıklarını açıklamıştı.

İsrail’in Demir Kubbe’sinin yetersiz kalması nedeniyle konuşlandırılan THAAD sistemlerinin İran füzelerinin “çoğunu” durdurmada başarılı olduğu iddia etmişti.

‘GELECEK SAVAŞTA DENGELER DEĞİŞEBİLİR’

Yedioth Ahronot gazetesine konuşan İsrailli uzmanlar, İsrail’in bir sonraki savaşta benzer koşullara sahip olmasının zor göründüğünü belirtti. İran’ın bu süreçten sonra hazırlık seviyesini artırması, muhtemel çatışmada dengeleri değiştirebilir. Haberde ayrıca ABD’nin, diğer küresel krizlerle meşgul olması nedeniyle İsrail’e vereceği desteğin boyutunun Tel Aviv’de tartışma konusu haline geldiği kaydedildi.

ABD’nin daha sınırlı bir müdahalede bulunması halinde, İsrail’in yeni bir savaşta daha büyük zorluklarla karşı karşıya kalabileceği öngörülüyor. İsrailli analistler, İran’ın coğrafi derinliği ve geçmiş savaşlardan edindiği deneyim nedeniyle olası bir savaşın uzun sürebileceğini belirtti.

İsrail’in İran’a ait nükleer tesislere düzenlediği saldırıların başarısız olması üzerine ABD, ağır bombardıman uçaklarıyla tesisleri hedef almış ve Tahran’ın nükleer kapasitesini yok ettiğini öne sürmüştü.

‘TANSİYON ZİRVEDE’

İsrael Hayom gazetesi ise son dönemdeki gelişmelerle iki ülke arasında tansiyonun yeniden zirveye çıktığını bildirdi. Gazete, İran’ın nükleer tesislerine yönelik yeni bir saldırı başlatabileceğini söyledi.  Öte yandan uzmanlar, yeni bir operasyonun İran’ın zenginleştirme faaliyetlerine kalıcı zarar vermesinin uzak bir ihtimal olduğunu ifade etti.

“İsrail ve İran yeni bir savaşa doğru ilerliyor” başlıklı haberde, İran’ın bilimsel bilgi birikimi ve mevcut nükleer malzeme stoklarının hava saldırılarıyla ortadan kaldırılamayacağına dikkat çekildi.

İsrailli uzmanlar, gerilimin tırmandığını iddia ederken, bir sonraki savaşın daha şiddetli olabileceğini dile getirdi. Olası bir savaş durumunda İran’ın, İsrail’in iç bölgelerine erken aşamada ciddi hasar vermeye çalışacağı belirtildi.

Diplomasi masasının dağılması, İran’ın nükleer faaliyetlerini hızlandırması ve İsrail’in yeni bir saldırıya hazırlanması, bölgedeki tansiyonu en üst düzeye çıkardı.