Erdoğan-Trump görüşmesi, İsrail basınının gündeminde geniş yer buldu. Haberlerde F-35 savaş uçakları, Suriye ile ilişkiler ve Gazze’deki savaş, temel başlıklardı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Beyaz Saray’da 6 yıl sonra yapılan görüşme, İsrail basınının gündeminde.
Görüşmenin en dikkat çekici maddelerinden biri F-35 savaş uçaklarıydı.
Trump, Erdoğan ile görüşme öncesi, ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yaptırımları kaldırabileceğini ve Ankara’nın, F-35 jetlerini satın almasına izin verebileceğini söyledi.
Jerusalem Post, Erdoğan’ın Beyaz Saray’a yaptığı ziyaretin, iki tarafın da büyük çaplı silah ve ticaret anlaşmalarına niyetli olduğu bir dönemde gerçekleştiğine işaret etti. Ayrıca Türkiye’ye F-35 satışı konusunda bir anlaşma yapmaya istekli olup olmadığı sorulan Trump’ın gazetecilere verdiği şu yanıt da aktarıldı: “Bence o, satın almak istediği şeyleri satın almayı başaracaktır.”
İSRAİL’İN ENDİŞELERİNE İŞARET ETTİLER
Times of Israel de görüşmeye ilişkin haberinin girişinde CAATSA yaptırımları konusuna değindi. Haberde şu ifadelere yer verildi: “Trump’ın ilk döneminde ABD, NATO müttefiki Türkiye’yi, Rusya’dan bir hava savunma sistemi satın almasının ardından amiral gemisi F-35 savaş uçağı programından çıkarmıştı. ABD yetkilileri, Türkiye’nin Rusya’nın S-400 karadan havaya füze sistemini kullanmasının F-35’in yetenekleri hakkında veri toplamak için kullanılabileceğinden ve bu bilgilerin Rusların eline geçebileceğinden endişe duyuyordu.”
İsrail’in de “bölgedeki askeri üstünlüğünü korumak istediği için” Türkiye ve diğer komşu ülkelere gelişmiş F-35 savaş uçaklarının satılabileceğine ilişkin endişelerini geçmişte dile getirdiği anımsatıldı.
Netanyahu, mayıs ayında bir savunma toplantısında, ABD’nin Türkiye’ye yönelik olası bir F-35 satışına İsrail’in şiddetle karşı çıktığını söylemişti. Türkiye ile İsrail arasında Suriye konusunda gerilim sürerken, Türkiye’nin F-35’lere sahip olmasının İsrail için tehdit olduğu, Tel Aviv’in gündemini meşhul ediyordu. İsrail basınına göre İsrailli üst düzey yetkililer, bu satışın İsrail’in bölgedeki nitelikli askeri üstünlüğünü kaybedeceğinden endişe ediyor.
“SATIN ALMANIN ÖNÜNÜ AÇABİLİR”
Times of Israel, “Bugün, İsrail, Ortadoğu’da F-35’leri silah deposunda bulunduran tek ülkedir ve şu anda 45 adet uçağı kullanmaktadır, 30 adet daha sipariş etmiştir” diye yazdı.
Ancak dünkü görüşmede, Trump yönetiminin Türkiye ile olan yakın ilişkisinin, CAATSA yaptırımlarının kalkması umudunu yeniden canlandırdığı belirtildi. Bunun da Ankara’nın Lockheed Martin’in gelişmiş F-35 savaş uçaklarını satın almasının önünü açabileceği kaydedildi. Trump’ın, Erdoğan’la görüşmesine, bu konunun çözüme kavuşturulabileceği umudunu dile getirerek başladığını vurguladı.
“TRUMP VE AVRUPA, SURİYE’DE ERDOĞAN’IN İZİNDEN GİTTİ” Jerusalem Post, haberinde Suriye ile ilişkilere de değindi. Eski başkan Joe Biden’ın NATO üyesi Türkiye’nin Rusya ile yakın ilişkilerini gerekçe göstererek Türkiye’ye mesafe koyduğu belirtilen haberde, şu ifadelere yer verildi: “Moskova’ya daha olumlu bakan ve Erdoğan ile daha yakın kişisel ilişkileri olan Trump döneminde Ankara, ilişkilerin iyileşmesini umuyor. Cumhuriyetçi başkanın ilk döneminde inişli çıkışlı bir ilişki yaşadılar. Ancak Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünden bu yana, geçmişte en büyük ikili gerginliğin kaynağı olan Suriye konusunda çıkarları uyuştu. ABD ve Türkiye artık Suriye’deki merkezi hükümeti güçlü bir şekilde desteklemektedir.” Trump’ın, Ukrayna ve Gazze’deki savaşları sona erdirmek için Erdoğan’ı önemli bir ortak ve güvenilir bir aracı olarak gördüğünü belirten Times of Israel de bu konuda şunları yazdı: “Cumhuriyetçi yönetim, aralık ayında Suriye lideri Beşar Esad’ın düşüşünün ardından her iki ülke de bir zamanlar izole edilmiş olan bu ülkeye yönelik tutumlarını belirlerken, Türkiye’nin Suriye’ye yaklaşımıyla da büyük ölçüde uyum içindedir. Trump ve Avrupalı liderler, bir zamanlar isyancı bir grubun komutanı olan Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara’yı kucaklayan Erdoğan’ın izinden gitmiştir.” “ESAD’IN DÜŞÜŞÜ TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKİLERİNİ KÖTÜLEŞTİRDİ” Trump’ın ayrıca, Esad’ı Suriye’den deviren isyancı güçleri desteklediği için Erdoğan’ın övgüyü hak ettiğini söylediği de kaydedildi. Times of Israel şöyle yazdı: “Türkiye, komşu Suriye’de de etkili bir ülke. İç savaş sırasında desteklediği isyancı gruplar aralık ayında iktidarı ele geçirdi. Ancak Esad’ın düşüşü, Türkiye ile İsrail arasındaki gergin ilişkileri daha da kötüleştirdi. Trump, Başbakan Binyamin Netanyahu’dan Ankara ile ilişkilerinde makul davranmasını istedi.”
“GAZZE KONUSUNDA ANLAŞMAZLIK” İsrail ve Hamas’ın Gazze konusunda anlaşmaya yakın olduğunu söyleyen Trump, Erdoğan’ın da katıldığı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında Arap ve Müslüman liderlerle yaptığı görüşmenin “harika” olduğunu belirtti. “Rehinelerin geri dönmesini istiyoruz” dedi. Jerusalem Post’a göre Trump ve Erdoğan, Gazze’deki durumla ilgili keskin bir anlaşmazlık yaşıyor. Haberde bu durumun, görüşmelerde potansiyel bir belirsizlik faktörü oluşturduğu öne sürüldü. Haberlerde, Türkiye ile Amerika’nın bir diğer önemli müttefiki olan İsrail arasında Gazze ve Suriye konusunda yaşanan gerilimlerin, ilişkilerin zaman zaman zorlaşmasına neden olduğuna dikkat çekildi.
https://www.ntv.com.tr/dunya/isral-basininda-erdogan-trump-gorusmesi-f-35ler-netanyahuyu-endiselendiriyor,D-_rsHMtB06xCt0_ggw4iA