Maddi yükümlülüklerini yerine getiremeyenlere haciz uygulaması devam ediyor. Otomobillerine haciz konan kişiler de araçlarını evraksız olarak değerinin çok altında sosyal medya platformları üzerinden satmaya çalışıyor.
Aracın üzerindeki haciz miktarının yüksek olması, birden fazla kişinin haciz koyması ve borcun ödenme ihtimalinin olmaması nedeniyle araçlar yasadışı şekilde evraksız olarak satılıyor.
BU ARAÇLARA NELER OLUYOR?
Satılan araçların akıbeti ise bilinmiyor. Genellikle bu işi yapan kişiler araçları ya parçalıyorlar ya da change denilen sistemle kazalı ve onarımı çok yüksek paralar tutan araçların şase numaralarıyla değişim yapıyorlar ve bu araçlar böylece piyasaya sürülmüş oluyor. Uzman kişiler tarafından anlaşılan change sistemi merdiven altı tamirhanelerde uygulanıyor.
İŞLEM NASIL YAPILIYOR?
Başka bir örnekle anlatmak gerekirse, aracınız var ve kaza yaptınız, onarımı için çok yüksek fiyatlar isteniyor. Hacizli aracı ucuza alarak hacizli aracın şase numarasını kazalı aracınkiyle değiştirerek 2 arabadan bir araba ortaya çıkmış oluyor. Kazalı olan aracın da işe yarayan parçaları satılıyor ve geri kalan kısmı da hurda demir parasına satılıyor ya da terk ediliyor. Bu işleme halk arasında change deniyor.
ARAÇ ALIM-SATIMLARI NOTERDE OLUYOR
Araç alım-satımlarında yetkili kuruluşlar olarak noterler hizmet veriyor. Noterler satılacak aracın evraklarını inceleyerek alıcı ve satıcının da kimliğini kontrol ederek satışa engel bir konu yoksa alıcı ve satıcıya bunu bildirip para alışverişlerinin yapılmasının ardından satışı gerçekleştirip alıcıya yeni ruhsatını teslim ediyor.
ALANLAR SUÇ İŞLİYOR
Evraksız, sahibinin kim olduğu bilinmeyen, hacizli aracı satın alan kişiler suç işlemiş oluyor. Noter dışında araç alım-satımı yapılamadığı için alıcı kişinin parası da boşa gidebiliyor. Ayrıca hacizli araçları alan kişiler yasa dışı olarak change işine girerlerse ve bu durum tespit edilirse büyük cezalarla karşılaşabiliyor.
DAĞDA, KÖYDE KULLANMAK İÇİN ALAN DA VAR
Hacizli araçları kırsal alanda kullanmak için alan kişiler de bulunuyor. Dağda, köyde, mezra ve kırsal alanlarda kullanmak için alanlar bu araçların tespit edilememesi halinde uzun yıllar kullanımda bulunabiliyor.
HACİZLİ VE YAKALAMALIYSA BAĞLANIYOR
Araca haciz uygulatan kişi satışını istemesi halinde yakalama kararı da çıkarılıyor. Bu durumda araç trafikte uygulama noktasında durdurularak yakalama kararı sürücüye okunup aracın bağlanarak parka çekilmesi işlemi gerçekleştiriliyor. Bundan sonraki süreç adli koşullar üzerinden gerçekleşiyor.
YABANCI PLAKALI ARAÇLAR DA SATILIYOR
Yabancı plakalı ve Türkiye’de bulunan araçlar da evraksız olarak çok düşük fiyatlardan satışa çıkıyor. Türkiye’de emsalleri 1.5 milyon lira olan araçlar 200-300 bin liraya satılıyor.
3.5 MİLYON LİRALIK OTOMOBİLİ 1.1 MİLYONA SATIYORLAR
Sosyal medyada yer alan ilanlarda lüks araçlar hurda fiyatının altında satışa sunuluyor. Mercedes E200d 2022 model 19 bin kilometredeki aracın emsal değeri 3.5 milyon lira seviyesindeyken evraksız olarak 1.1 milyon liraya satılıyor.
ALAN KİŞİLER SUÇ İŞLEDİĞİNİ BİLMELİ
Hacizli, yakalamalı, devri olmayan, sahibi belli olmayan, yabancı plakalı gibi araçları satın almak isteyenler kanunla belirlenen çerçevede alım-satım işlemlerini yapmadıkça suç işlediklerini bilmeleri gerekiyor. Noter dışında araç alım-satımı yapılamıyor. Bu nedenle hem paranızdan hem de mahkemelerde yargılanmak istemiyorsanız yasadışı otomobil satışı işlemlerine itibar etmemeniz gerekiyor.
VİCDANİ SORUMLULUĞU DA BULUNMALI
Araçlara haciz koyan kişi alacağını alamadığı için zor duruma düşebiliyor. Aracın yasal yolla ihaleyle satılması halinde alacaklı kişi parasını tahsil edebilirken yasadışı olarak evraksız satış yapılırsa alacaklı kişi hakkından mahrum edilmiş oluyor. Hem kanunsuzluk hem de vicdani sorunlar ortaya çıkıyor.