Milli Parklar’a ilişkin kanun teklifi, komisyonda kabul edildi! İşte tüm detaylar…

SADECE KORUNAN ALANA HİZMET VEREN TESİSLERE YÖNELİK VERİLECEK İZİNLERDEN BEDEL ALINMAYACAK

Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm Merkezleri dışında kalan milli parklar ve tabiat parklarında kamu yararı olmak şartıyla ve plan dahilinde, turistik amaçlı bina ve tesisler yapmak üzere gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri lehine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebilecek. Bu izin üzerine gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri lehine tesis edilecek intifa hakkı süresi 49 yılı geçemeyecek, bu süre sonunda bütün tesisler eksiksiz olarak Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün tasarrufuna geçecek. Ancak işletmesinin başarılı olduğu Kültür ve Turizm Bakanlığınca belgelenen hak sahiplerinin intifa hakkı, Tarım ve Orman Bakanlığınca tesisin rayiç değeri üzerinden belirlenecek bedelle 99 seneye kadar uzatılabilecek. Bu durumda Genel Müdürlüğe devir işlemi bu uzatma sonunda yapılacak.

Korunan alanın yönetimi için gerekli olan ve sadece korunan alana hizmet veren tesislere yönelik olarak verilecek izinlerden bedel alınmayacak. Ancak milli park ve tabiat parklarında, planlarına uygun olması, kamu yararı ve zaruret olması halinde, ulaşım, elektrik iletim ve nakil hattı, petrol ve doğal gaz iletim hattı, trafo, haberleşme, su, termal su, atık su, altyapı ve bunlarla ilgili yapı ve tesislerin yapılması maksadıyla gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri lehine bedeli mukabilinde Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebilecek, verilen izinler amacı dışında kullanılamayacak ve uygulamalar Milli Parklar Kanunu hükümlerine göre denetlenecek.

İçme suyu temini açısından yapımı aciliyet gösteren ve kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk arz eden tesisler için uzun devreli gelişme planı veya gelişme planı şartı aranmayacak. İlgili kurumların görüşleri alındıktan sonra yapılan tesisler uzun devreli gelişme planlarına veya gelişme planlarına işlenecek. Verilecek olan izinlerle ilgili usul ve esaslar Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

TESCİL YASAĞI KAPSAMINDA OLAN YAPI VE TESİSLERE DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE EL KONULACAK

Kamu kurum ve kuruluşlarına verilecek izinler ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine verilecek izinler saklı kalmak kaydıyla, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları ve tabiatı koruma alanlarındaki planların gerektirdiği her türlü hizmet ve faaliyetler ile koruma, yönetim, işletme, tanıtım, sportif, eğlenme ve dinlenme hizmetleri için gerekli her türlü altyapı, üstyapı ve diğer tesisler Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce yapılacak, yaptırılacak, yönetilecek, işletilecek ya da işlettirilebilecek.

Korunan alan olarak belirlenen yerler için planlarına uygun olarak gerekli projeler Genel Müdürlükçe hazırlanacak ya da hazırlattırılacak. Bu hüküm kapsamındaki yapı ve tesislerin yapılaşma koşullarına ait usul ve esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Milli Parklar Kanunu’na göre tescil yasağı kapsamında olan yapı ve tesislere hiçbir kayıt ve şart aranmadan doğrudan doğruya Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce el konulacak.

Milli Parklar Kanunu kapsamında el konulan bütün yapı ve tesisler, inşa aşamasında olanlar da dahil olmak üzere, hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından derhal yıkılacak veya ihtiyaç görüldüğü takdirde değerlendirilecek.

AV VE DOĞA KORUMA MEMURLARI İLE SAHA BEKÇİLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEME

Teklifle, Milli Parklar Kanunu kapsamındaki korunan alanlardaki koruma hizmeti ile suçların takibinin orman muhafaza memurları yanında bu alanın yönetiminden sorumlu olmak üzere Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce görevlendirilmiş olan av ve doğa koruma memurları ile saha bekçileri tarafından da sağlanabilmesi amaçlanıyor.

Düzenlemeye göre, Kanun kapsamına giren alanların kaynak değerlerinin korunarak kullanılmasına imkan sağlamak amacıyla uzun devreli gelişim planlarına uygun olarak yapılan ziyaretçi yönetim planlarının etkin bir şekilde uygulanması ve korunan alanlara gelen ziyaretçilerin doğru bilgilendirilmesi bakımından ve korunan alan yönetiminden olumsuz etkilenen yöre insanının kayıplarının en aza indirilmesine imkan sağlanmak üzere, korunan alan sınırları dahilinde ve yakın çevresinde yaşayan yöre insanının alan kılavuzu olarak yetiştirilmeleri konusunda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde gerekli çalışmaları yapacak.

Eğitime alınacak alan kılavuzu adaylarının seçimi, eğitimleri, eğitim sonunda başarılı olanların görevlendirilmeleri ve çalışmalarına ilişkin esas ve usuller ile av ve doğa koruma memurları, saha bekçileri ve orman muhafaza memurlarının çalışma usul ve esasları Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÖNER SERMAYELİ İŞLETMELER KURABİLECEK

Milli Parklar Kanunu’na tabi alanlardan elde edilecek gelirler, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü döner sermayesine gelir kaydedilecek.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, ihtiyaç duyduğu hallerde ve lüzum gördüğü yerlerde görev ve hizmetleriyle ilgili döner sermayeli işletmeler kurabilecek. Döner sermaye işletmesine tahsis edilen sermaye miktarını 5 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak. İşletmelerin faaliyet alanları, gelirleri, giderleri ve denetimi ile diğer hususlar Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.

Teklifle Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün kamu tüzel kişiliğini haiz özel bütçeli bağlı kuruluş olarak yapılandırılması nedeniyle gelirleri de düzenleniyor.

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan ve TBMM Başkanlığına sunulan Milli Parklar Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Milli Parklar Kanunu’nda düzenlemeye gidiliyor.

Milli parklarda, tabii ve ekolojik denge ve tabii ekosistem değerini bozanlara, yaban hayatı tahrip edenlere, bu sahaların özelliklerinin kaybolmasına veya değiştirilmesine sebep olan veya olabilecek her türlü müdahaleler ile toprak, su ve hava kirlenmesi ve benzeri çevre sorunları yaratanlara, tabii dengeyi bozacak her türlü orman ürünleri üretimi, avlanma ve otlatma yapanlara, onaylanmış planlarda belirtilen yapı ve tesisler dışında yapı ve tesis kuranlara ve işletenlere veya bu alanlarda var olan yerleşim sahaları dışında iskan yapanlara, kamu idareleri, kamu kurum ve kuruluşları ve Hazineye ait taşınmaz mallar ile devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki mevcut açıklıkların ve var olan ağaçların, bitki örtüsünün yanması, her ne sebeple olursa olsun kesilmesi, sökülmesi, boğulması, budanması sonunda oluşacak açıklıkların ve arazinin çeşitli şekillerde düzeltilmesi suretiyle elde edilecek sahaların işgali, kullanılması, bu yerlere her türlü yapı ve tesis yapılması, bu yapı ve tesislerin tapuya tescilini yapanlara fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, bir yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

Milli parklara gelen ziyaretçilere uygulanacak ücreti, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü belirleyecek. Giriş ücretini ödemeden giriş yaptığı tespit edilenlere Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından giriş ücretinin 14 katı tutarında idari para cezası verilecek.

Tahsil edilen idari para cezalarının yüzde 25’i Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne, yüzde 75’i genel bütçeye gelir kaydedilecek.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün faaliyetleri harçlar ile tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan döner sermaye hizmet bedellerinden muaf olacak.

SÖZLEŞMELERİN TARAFI DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ OLACAK

Milli Parklar Kanunu kapsamında kalan orman vasıflı olanlar dahil Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünce işlemleri yürütülen ve bedelleri tahsil edilen turizm izinleri Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne devrediliyor.

Genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde, mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutularak girilen ve belirli bir yetiştirme programı sonrası yeterliklerini alarak kurumlarında müfettiş, denetçi, denetmen ve kontrolör kadrolarında bulunanlar Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünde müfettiş kadrolarına atanabilecek. Bu kapsamda müfettiş olarak atanacakların sayısı 10’u geçemeyecek.

Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünce işlemleri yürütülen ve bedelleri tahsil edilen turizm izinleri, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne devredilecek. Sözleşme hükümlerinin yürütülmesine ilişkin işlemler 1 Ocak 2026’dan itibaren Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak. Daha önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca üst hakkı tesis edilen taşınmazlara ait sözleşmelerin tarafı 1 Ocak 2026’dan itibaren sözleşmeler yenilenmeksizin Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü olacak.

Özel bütçeli idareler arasına dahil edilen Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün daha önce faaliyet gösteren döner sermaye işletmelerine ait önceki yıllara ait yıl sonu karları Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne aktarılacak.

Kanun teklifiyle, Kara Avcılığı Kanunu’nda yer alan tanımlarda değişikliğe gidiliyor. “Çevre ve Orman Bakanlığı” ibaresi, “Tarım ve Orman Bakanlığı” ile “özel avlaklar”, “devlet avlağı”, “örnek avlak” ve “Avlanma izin ücreti” bentlerinde yer alan “Çevre ve Orman Bakanlığı” ibaresi “Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü” ile değiştiriliyor.

Saha bekçiliğinde sözleşmeli personelin de çalıştırılabilmesine imkan sağlanıyor.

Tanımlardaki, “Av koruma memurları” ifadesi “Av ve doğa koruma memuru” şeklinde değiştiriliyor ve tanımlamada düzenlemeye gidiliyor.

Av komisyonlarına temsilci veren idarelerde değişiklik yapılıyor. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne ilişkin uyum düzenlemesi yapılıyor.

Buna göre, av ve yaban hayatı yönetimi ile avlanma planlarına göre yapılacak avlanmalar için av hayvanlarının türlerine, ağırlıklarına ve trofelerine (yaban hayvanın boynuz, diş, post ve benzeri hatıra değeri taşıyan parçaları) göre alınacak avlama ve avlanma izin ücretleri Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce tespit edilecek.

Avlama ve avlanma izin ücretleri perakendeci tarafından satın alınan ateşli, ateşsiz, yivli, yivsiz av tüfekleri ile mermi, fişek, barut, saçma, çekirdek, kapsül ve kovanların alış bedeli üzerinden hesaplanan yüzde 2 oranındaki katılım payı, alıma ilişkin faturanın düzenlendiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar perakendeci tarafından Genel Müdürlük Döner Sermayeli İşletmesine bildirilecek ve aynı süre içinde bu İşletmenin hesabına ödenecek.

Genel Müdürlükçe talep edilmesi halinde ithalatçı, imalatçı ve toptancılar tarafından perakendecilere yapılan satışa ilişkin bilgi ve belgeler gecikmeksizin Genel Müdürlüğe iletilecek.

Katılım payının süresinde bildirilmediğinin veya eksik bildirildiğinin tespiti halinde bildirilmeyen veya eksik bildirilen katılım payının bir ay içinde ödenmesi gerektiği Genel Müdürlük Döner Sermayeli İşletmesince ilgiliye tebliğ edilecek. Bu durumda, süresinde bildirilmeyen veya eksik bildirilen katılım payı, payın bildirilmesi gereken son günden yazının tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un ilgili maddesi dikkate alınarak hesaplanan faizle birlikte ödenecek. Bu hükmün uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, Hazine ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü alınarak Genel Müdürlükçe belirlenecek.