Bel fıtığı temel olarak beyin ve sinir cerrahisi branşını ilgilendiren bir hastalık olmakla birlikte toplumda çok sık görülmesi nedeniyle ortopedi, fizik tedavi ve rehabilitasyon ve ağrı uzmanları, fizyoterapistler, kayropraktikler ve geleneksel tıp uygulayıcıları gibi birçok branştan profesyonelin ilgi alanı içerisinde.
OTURARAK ÇALIŞMAK RİSK
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Azmi Tufan, bel fıtığına nelerin sebep olabileceğini şöyle anlatıyor:
“Hem kadınlarda hem erkeklerde sıklıkla karşılaşılan bel fıtığı en çok 30-50 yaş arasında görülüyor. Genellikle bel fıtığının altında yatan sebep travma veya kazalar olur. Uzun süre masa başında oturarak çalışmak, yaptığınız işte sürekli ağır eşyaları kaldırmak, uzun süre araç sürmek gibi durumlar da bel fıtığına yol açmaktadır. Aşırı kilo ve ileri yaş omurga sağlığını etkilediği için bunlar da bel fıtığı için risk yaratır.”
Bel fıtığının hangi şikayetlerle kendini belli ettiğini ise Op. Dr. Tufan şöyle sıraladı: “Bel fıtığında rastlanan tipik şikâyetler bel ağrısı ve çoğu zaman buna eşlik eden kalça içinden bacağa uzanan ağrı, gerginlik, uyuşukluk, güçsüzlüktür. Bazen bacak arasında hissizlik ve idrar sorunları ortaya çıkar. Bunlar ciddi ve acil müdahale gerektiren bulgulardır.”
BACAKTA KARINCALANMA ÖNEMLİ
Op. Dr. Tufan, hangi durumda doktora gidilmesi gerektiğini ise şöyle anlattı: “Bel tutukluğu veya buna eşlik eden kalça, bacak ağrısı olan kişiler doktora başvurmadan birkaç gün biraz dinlenip daha önce kullandığı basit ağrı kesicilerden alabilir. Ama şikâyet süresi uzar ve özellikle bacakta karıncalanma, uyuşma, topuk ucu ve parmak ucunda yürümede zorluk ortaya çıkarsa beyin ve sinir cerrahisi uzmanına başvurmak gerekir. Büyük olasılıkla MR istenecektir. Panik yapmadan doktorunuzu dinleyin ve ağrıdan korkmayın.”
BEL FITIĞINDA CERRAHİ TEDAVİ
Op. Dr. Tufan, ameliyat mikroskobu ile büyütme altında yapılan, sırt omurları ve bel omurları arasındaki diskin fıtıklaşmasının tedavisinde kullanılan bir ameliyat yöntemi olan mikrodiskektominin, dünyada ve ülkemizde altın standart olarak kabul edilen ameliyat olduğunu belirtti. Op. Dr. Tufan, “Endoskop denilen cihazla daha küçük cilt kesisinden yapılan kapalı bel fıtığı ameliyatının sonuçları mikrodiskektomiye yaklaşmaktadır. Fakat zorluk derecesi yüksek ameliyatlarda hala mikrodiskektomi belirgin avantajlıdır” dedi.
TEŞHİS MUAYENE BULGULARINA GÖRE KONUR
MR’ın bel fıtığı için yapılan en değerli tetkik olduğunu belirten Op. Dr. Tufan, diğer yandan en yanıltıcı tetkik olduğunu söylüyor ve bunu şöyle açıklıyor: “Çünkü MR’da rapor edilen sorunların birçoğu aslında saçın beyazlamasına benzer şekilde omurgada yaşla birlikte oluşan fizyolojik sayılabilecek değişikliklerdir. Bizim için değerli olan bulgu hastanın muayene bulguları ile örtüşen MR bulgularıdır” dedi.
ŞİKAYETLER 4 HAFTADIR SÜRÜYORSA DİKKAT
Op. Dr. Tufan, bu belirtiler varsa ameliyatın şart olduğunu belirterek, şöyle dedi: “Genital bölge etrafında hissizlik olan, idrar yapma zorluğu olan veya bacakların herhangi bir bölümünde ağrı sonrası belirgin kuvvetsizlik gelişen hastaların, MR sonuçlarında durumu açıklayan büyük bir fıtık varsa acil olarak ameliyat olmaları gerekir. Ağrı iş ve özel yaşantınızı etkiliyorsa, MR sonuçlarında ciddi bir fıtık tespit edilmiş, bacaklarınıza yayılan uyuşukluk, soğukluk, güçsüzlük varsa ve bu şikâyetler 4-6 haftadır kendiliğinden düzelmiyorsa ameliyat düşünülebilir.”
AMELİYAT SONRASI DA RİSK OLABİLİYOR
Basit, tek seviyeli bir bel fıtığında güncel cerrahi yöntemlerle başarı oranlarının yüzde 90’ın üzerinde olduğunu söyleyen Op. Dr. Azmi Tufan, yine de daha sonra yeniden fıtık oluşmaması için bazı hareketlerden kaçınılması gerektiğini söyledi. İşte o hareketler:
Belinizi zorlayacak ağır nesneleri kaldırmayın
Sırtınızda yük taşımak belinize zarar vereceği için bacaklarınızdan kuvvet alın
Belinizin alt kısmındaki disklere baskı uygulayacağı için fazla kilolarınızdan kurtulun
Eklemlerinizde rahatsızlık varsa kendinizi soğuktan koruyun
Stresten uzak durun
Kaslarınızı güçlendirin
Yanlış egzersizlerden kendinizi koruyun