Çocukların sık hastalanması aileleri kaygılandırıyor ancak aslında bu çocukların yarısı sağlıklı kabul ediliyor. Çocuklarının sık hastalandığı düşüncesi ile doktora başvuran ailelerin bilinçli olması önemli. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Anıl Doğan Bektaş, sık hastalanan çocuklara yaklaşım ile ilgili bilgiler paylaştı.
BUNLARA DİKKAT
Bektaş, 5 yaşın altında, kreşe veya okula giden ya da kreşe veya okula giden kardeşi olan çocuklarda, üst solunum yolu enfeksiyonlarının yılda 10-12 kez geçirilebileceğine dikkat çekerek “Bir üst solunum yolu enfeksiyonunun da 7-15 gün arası sürdüğü düşünüldüğünde, bu çocuklar yılın yarısını hasta geçirebilmektedirler. Bu, sık hastalanma olarak kabul edilmemelidir” dedi. Uzm. Dr. Bektaş, dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı: “Yılda 2-3 defadan fazla ağır enfeksiyon, 3’ten fazla otit, sinüzit, bronşit gibi enfeksiyonlar, iki aydan daha uzun süreli antibiyotik kullanımı, beklenmeyen komplikasyon gelişen, çoğunlukla ayaktan ve ağızdan tedavi yeterli olmayan hastalarda bağışıklık yetmezliği araştırılmalıdır.”
ÇOCUĞUNUZ SIK HASTALANIYORSA BİLMENİZ GEREKEN 17 GERÇEK
UZM. Dr. Bektaş, sık hastalanan çocuklarla ilgili bilinmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
1- Kreş ve anaokuluna giden çocukların özellikle ilk 2 yılda enfeksiyon geçirme sıklığı oldukça yüksektir.
2- Pasif sigara içiciliği de üst solunum yolu enfeksiyon riskini artırmaktadır.
3- 5 yaş altı çocuklar, sonbahar-kış sezonunda 5-6 defa üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebilirler.
4- Sağlıklı çocuklar, yaşamlarının ilk 3 yılında genellikle 1 pnömoni (zatürre) ve 2 otitis media (orta kulak enfeksiyonu) dışında ciddi bir enfeksiyon geçirmezler. Tedaviye yanıtları iyidir ve büyüme gelişmeleri normal olarak izlenmektedir.
5- Tekrarlayan enfeksiyonları olan çocukların yüzde 30 kadarının altta yatan alerjik yapıları vardır. Bu nedenle kronikleşmiş alerjik rinit (saman nezlesi) olan çocuklar yanlışlıkla sık tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonu tanısı alabilmektedir.
6- Ancak alerjik alt yapısı olan çocuklar otit, sinüzit ile dirençli ve uzun süreli üst solunum yolu enfeksiyonlarına daha yatkındır. Bu çocukların da büyüme ve gelişmeleri normaldir.
7- Bu çocuklarda alerjik alt yapılı çocuklara özgü yüz görünümleri (burunda sürekli ellerle burnu silmeye bağlı yatay çizgi vb.) olabilir.
8- Alerjik alt yapısı olan çocuklarda kanda IgE düzeyleri yüksek saptanabilir, genellikle ailede de alerjik yatkınlık mevcuttur.
9- Alerjik yatkınlığı olan çocuklarda bağışıklık yetmezliği alerji ile birlikte görülebilir.
10- Sık hastalanan çocukların yüzde 10’unda kronik bir hastalık da vardır ve bu çocukların aynı zamanda büyüme gelişmeleri de geride kalmıştır.
11- Bağışıklık (immün) yetmezliği olan çocuklar, sık hastalanan çocukların yaklaşık yüzde 10’unu oluşturur.
12- Sık hastalanma şikayeti olan çocuklarda detaylı bir öykü ve fizik muayene, bunun gerçekten sık hastalanma mı yoksa normal bir durum mu olduğunun ayırt edilmesinde en kıymetli tanı aracıdır.
13- Hastalanma yaşı, sıklığı, hangi bölgede geçirilen enfeksiyon olduğu gibi detaylar hem etkenin belirlenmesinde hem de gerçekten bağışıklık sorunu olup olmadığının saptanmasında çok önemli bir yer tutmaktadır.
14- Çocuğu değerlendiren pediatri hekimi, gerekli tetkikleri istedikten sonra hastada bağışıklık hücrelerinin yaşa göre normal sınırlarda olup olmadığını inceler.
15- Çocuklarda enfeksiyon sıklığını azaltabilmek ve geçirilen enfeksiyonların daha kolay atlatılmasını sağlayabilmek için, çocukları mümkün oldukça havasız ve kalabalık ortamlardan korumalı, pasif sigara içiciliğinden uzak tutmalı, dengeli beslenme ve yeterli uyku uyuduklarına dikkat edilmelidir.
16- Bağışıklık yetmezliği olan çocuklarda da tanının zaman kaybedilmeden konulması ve bu çocukların özellikle ağır enfeksiyonlara karşı korunması çok önemlidir.
17- Çocuklar paketli gıdalardan uzak tutulmalı, hareketsiz yaşamdan uzak tutulmalı, uygun psikolojik ortam sağlanmalı ve sık antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır.