Hindistan’n ev sahipliinde 18’incisi “Tek Dnya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasyla Yeni Delhi’de dzenlenen G20 Zirvesi’nde Yeni Delhi Liderler Bildirisi yaymland.
Taraflarn Ukrayna’daki savaa ilikin milli tutumlarnn ve Birlemi Milletler (BM) Gvenlik Konseyi ile BM Genel Kurulunda alnan kararlarn yinelendii kaydedilen bildiride, tm devletlerin BM art’nn ama ve ilkelerine btnyle uyumlu davranmas gerektiinin alt izildi.
Bildiride, “BM art uyarnca, tm devletler herhangi bir devletin toprak btnlne, egemenliine veya siyasi bamszlna kar toprak edinimi iin g kullanma tehdidinden veya g kullanmndan kanmaldr. Nkleer silahlarn kullanlmas veya kullanma tehdidi kabul edilemez.” ifadelerine yer verildi.
te yandan, bildiride, Ukrayna’daki savan kresel gda ve enerji gvenlii, tedarik zincirleri, makro-finansal istikrar, enflasyon ve byme asndan yaratt insani aclarn ve olumsuz ek etkilerin, bata gelimekte olan ve en az gelimi lkeler olmak zere lkelerin siyasi ortamn karmak hale getirdii vurguland.
Bata gelimekte olan ve en az gelimi lkelerin halen Kovid-19 salgn ve BM Srdrlebilir Kalknma Hedefleri’ne doru ilerlemeyi engelleyen ekonomik aksakln etkisinden kurtulmaya alt kaydedilen bildiride, bu duruma ilikin farkl gr ve deerlendirmelerin olduu belirtildi.
TRKYE VE BM’YE “KARADENZ TAHIL GRM” TAKDR
Rusya ve Ukrayna arasnda devam eden sava nedeniyle tahl rnlerinin dnya pazarlarna sevkiyat konusunda Trkiye ve BM’nin rolne dikkati ekilen bildiride, “Trkiye ve Birlemi Milletler arabuluculuunda Rus gda rnleri ve gbrelerinin dnya pazarlarna eriimi iin Trkiye ve BM’nin araclk ettii stanbul Anlamalar’na ynelik abalar takdir ediyoruz.” deerlendirmesi paylald.
Tahl, gda maddeleri ve gbrelerinin dnya piyasalarna sevkiyatnn zamannda ve etkili ekilde salanmasna iaret edilen bildiride, “Tahl, gda rnleri ve gbrelerin Rusya ve Ukrayna’dan derhal ve engellenmeden teslim edilmesini salamak iin bunlarn tam, zamannda ve etkili ekilde uygulanmas arsnda bulunuyoruz.” eklindeki gre yer verildi.
Bildiride, “Bu, zellikle Afrika’da olmak zere gelimekte olan ve en az gelimi lkelerdeki taleplerin karlanmas iin gereklidir.” ifadesi kullanld.
Bildiride, G20 i birliinin dnyann gidiatn belirlemek asndan nemine iaret edilerek, kresel ekonomik byme ve istikrara ynelik olumsuz rzgarlarn devam ettii, sadece enerji dnmnn bile ekonomik dayankll glendirebilecei vurguland.
klim deiikliiyle mcadele iin yatrm ve finansmann “hzla ve nemli lde artmas” gerektii konusunda uyarda bulunan G20 liderleri, gelimekte olan lkelerin yeil dnm gerekletirmelerine ve iklim hedeflerine ulamalarna yardmc olmak iin daha fazla para arsnda bulundu.
Bildiride, gda ve enerji gvenliinin srdrlmesinin nemi vurgulanrken ilgili altyapya ynelik askeri ykmlarn veya dier saldrlarn durdurulmas ars yapld.
Gda ve enerji piyasalarnda yksek dzeyde dalgalanma potansiyelinin devam ettiine deinilen bildiride, adil bymenin tevik edilmesi ile makroekonomik ve finansal istikrarn glendirilmesinin savunmaszlar koruyacana dikkat ekildi.
Bildiride, G20 maliye bakanlar ile merkez bankas bakanlarnn Nisan 2021’deki rekabeti devalasyonlardan kanmaya ynelik dviz kuru taahhdn teyit ettii aktarld.
Finansal stikrar Kurulu’nun, kripto varlklarn ve faaliyetlerin dzenlenmesi, denetlenmesi ve gzetimine ilikin st dzey tavsiyelerinin onayland kaydedilen bildiride, maliye bakanlar ve merkez bankas yneticilerinin ekim aynda yapacaklar toplantda kripto para birimi yol haritasn ileri tamay ele alaca belirtildi.
Bildiride, liderlerin ok tarafl kalknma bankalarn glendirme ve reform yapma sz verdii ve kripto para birimlerine ynelik daha sk dzenlemeler nerisini kabul ettii kaydedilirken, korumacl ve piyasay bozucu uygulamalar caydrarak eit artlar ve adil rekabet salama taahhd yinelendi.
EMSYON HEDEFLER N YAKLAIK 6 TRLYON DOLARLIK HTYA VURGULANDI
Ulusal koullar dorultusunda, hz kesmeden kmre dayal enerjinin kademeli olarak azaltlmasna ynelik abalarn hzlandrlmas gerektiinin alt izilen bildiride, gelimekte olan lkelerin dk karbon/emisyona geilerini desteklemek zere dk maliyetli finansmann kolaylatrlmas ynnde allaca kaydedildi.
Bildiride, ulusal artlara uygun olarak mevcut hedef ve politikalar araclyla 2030’a kadar kresel dzeyde yenilenebilir enerji kapasitesinin 3 katna karlmasna ynelik abalarn srdrlmesi ve tevik edilmesi sz verildi.
Srdrlebilir finansman artrmak iin harekete geme taahhdnn tekrar edildii bildiride, Paris Anlamas’ndaki iklim hedeflerini karlamak iin artan kresel yatrmlara olan ihtiyacn dikkate alnaca aktarld.
Bildiride, gelimekte olan lkelerin zellikle emisyon hedeflerini uygulama ihtiyalar iin, 2030 ncesi dnemde gerekli olan 5,8-5,9 trilyon dolarlk ihtiyaca dikkat ekildi.
Ayrca, dnyann enerji dnm iin yllk toplam 4 trilyon dolarlk dk maliyetli finansmana ihtiyac olduu ve birincil enerji karmnda yenilenebilir enerjinin yksek bir paya sahip olduu konusunda mutabakata varld.