Gazze’deki İsrail katliamının önlenmesi için diplomasiyi en etkin kullanan ülkelerin başında gelen Türkiye, İslam İşbirliği Teşkilatı Liderler Zirvesi’ne de damga vurdu. İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi ilk kere ‘ortak’ bir metne imza attı ve yine ilk kere bir ortak metinde kınamanın ötesinde ‘eylem planı’ içeren tanımlar ve yol haritası yer aldı.
* Filistinlilerin evlerine, tarlalarına el koyan İsrailliler için ‘yerleşimci’ yerine ‘terörist’ ifadesi kullanıldı.
* Bu ‘yerleşimci’ örgütlerinin uluslararası terörizm listelerine iştirak etmesi çağrısı yapıldı.
* İsrail’in sivillere saldırısı ve göçe zorlaması ‘savaş suçu’ olarak tanımlandı.
* İsrail yetkililerinin ‘tehdit’ olarak ima ettiği nükleer silahlarının araştırılması dünya gündemine getirildi.
* İsrail’in savaş suçlarının araştırılması için Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne çağrıda bulunuldu.
* Yalnız bununla yetinilmedi, delillerin toplanması, raporlanması için mekanizma ve takvim oluşturuldu.
* Ayrıca, insanlığa karşı suç anlamına gelen tüm eylemlerin dünya halklarına duyurulması için sosyal medya birimi kurulması kararı alındı.
* İnsani yardım için İsrail ablukasının ‘kırılması’ gibi bir eylemsel ifade kullanıldı.
TARİHİ BİLDİRİDE TÜRKİYE ETKİSİ
Türkmedya Ankara Temsilcisi Melik Yiğitel, “Riyad’daki olağanüstü zirveyi takip ettim. Gözlemlerim, bildirge metni ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerinden şu tablo oldukca açık ortaya çıkıyor: İİT ve Arap Birliği’nin ortak zirvesi ve bildirge metnindeki tarihi ifadelerin ana aktörü Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır. Erdoğan, uzun süreden beri sürdürdüğü liderler diplomasisi ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın zirve öncesi trafiği bu sonucu yakalamıştır. Fidan, Riyad’a iki gün önce geldi ve tüm üye ülke ekipleriyle görüştü” dedi.
Görüşmelerde İİT ve Arap Birliği üyelerine “Ortak zirve yapmakla ‘birlik’ mesajı verelim. Ortak bildiriyle bunu güçlendirelim”, Yalnız bildiride kınamanın ötesine geçmezsek gücümüz inandırıcılığını yitirir…” başlıkta iki önemli mesajın verildiğini aktaran Yiğitel, “Birçok madde, Türkiye’nin önerisi olarak bildiriye girdi. Erdoğan’ın, bazı ülkelerin ‘bunların bir kısmı yapılmazsa neden yazıyoruz’ sözlerini hatırlatması da bu yüzden. Türkiye bu ülkelere, “Yazalım ki yapılması için zemin olsun. Bir şey yapmak isteyen bir ülke olursa, bu metin referans noktası olsun” karşılığını verdi ve kabul ettirdi” ifadelerini kullandı.