Bu noktadan yola karak dijital dnm ve teknoloji entegrasyonunun giriim, hukuk, yetenek ynetimi ve stratejik planlama alanlarnda nasl bir deiim yaratacan alannda uzman isimlerin gelecek projeksiyonlaryla Platin Ekonomi Dergisi Mart 2024 saysnda analiz ettik.
01 DJTAL DNMDE STARTUP STRATEJLER
Odak noktasn belirleyen kazanacak
Dijital dnm srecinde startup’lar iin iletiim, sat, operasyon, yatrm ve globalleme stratejileri belirleyici rol oynuyor. Baarl bir dijital dnm sreci kurgulamak isteyen startup’larn yol haritalarnda 6 faktre yatrm yaparak ilerlemeleri gerekiyor:
01I letiim: Dijital dnmn temel ta
Dijital dnmn baars, startup’larn iletiim stratejilerine dayanyor. Baarl iletiim iin, startup’larn kendilerini iyi ifade etmeleri ve mterilerinin gerek ihtiyalarn anlamalar gerekiyor. Ayrca, networking ve doru sunum hazrlama becerileri, sat ncesinde ve sonrasnda mteri ilikilerini glendirmek adna nem tayor.
02I Sat: Gven oluturmak ve teknik mutabakat
Grnmeyeni satmaya talip teknoloji giriimleri iin sat, gven oluturma becerisi gerektiriyor. Sat sonras hizmetlerin net bir ekilde belirlenmesi, kullanm klavuzlar ve garanti koullaryla birlikte, mteri gvenini oluturmak iin olduka nemli. Sat srecinde yaplacak teknik mutabakat, mterinin gerek sorunlarn zme odakl ve net olmal.
03I Operasyon: srelerinin dijitalletirilmesi
Startup’lar rnlerini dijitalletirirken; kendi i srelerini genellikle ihmal ederler. Bu durum, ekip yetersizlii ve zaman kstlamalarndan kaynaklanr. Baarl bir operasyon iin muhasebe, mteri ilikileri ve sat sonras hizmetler gibi i srelerinin standartlatrlmas gerekiyor. Ancak, hzl karar alma ve standartlama arasnda denge kurmak zor olabilir.
04I Yatrm: Yatrmc ilikileri ve risk analizi
Startup’lar, srdrlebilirlik ve yatrm almak konusunda karlatklar risklerle mcadele ederler. Yatrmclar ise i modeli, takm, ticarileme stratejisi ve globalleme plann deerlendirirler. Giriimciler, balangtan itibaren bu unsurlara odaklanmal ve yatrmclarla effaf iletiim kurmal.
05I Globalleme: irket altyaps ve liderlik
Globalleme, dviz kazanan giriimler iin byk bir avantaj sunuyor. Ancak, irketin altyaps, finans kaynaklar ve liderlik becerileri globalleme srecinde nemlidir. zellikle, doru partnerliklerin kurulmas bu aamada kritik bir faktr.
06I Kurucu takm: Tamamlayc yetenekler ve ticaret bilgisi
Baarl bir kurucu takm, birbirini tamamlayan yeteneklere sahip olmal. rn gelitirme, ticarileme ve i gelitirme gibi konular eksiksiz bir ekilde ele alnmal. Ayrca, teknik mutabakatn analizi, zmn doru tanmlanmas ve taahhtlerin net bir ekilde ifade edilmesi, baarl bir dijital dnm srecinin anahtardr.
02 DJTAL DNM FIRSATLARI VE HUKUK
Fayda-zarar dengesi gzetilmeli
Dijital dnme ilikin deerlendirme yaparken teknoloji alannda pazarlarn bir olgunlama srecinin olduu gz nnde bulundurulmal. Bu olgunlama sreci, corafyaya gre deiebildii gibi son kullanc taleplerine, zel sektr byme hedeflerine ve kamu politikalarna gre de ekillenebiliyor.
Kendisini ispatlam startup’lar yatrm ekiyor
Dijital dnmde, startup’lara da nemli roller dyor. Byk lekli irketlerin, yeni bir rn ya da hizmeti sfrdan oluturmaktansa, tohum yatrm sonrasnda belli bir baarya ulam ve kendisini ‘ispatlam’ startup’lara yatrm yapt gzlemleniyor. Bu aamada, taraflarn karlkl menfaatlerinin korunmas, taraflar arasnda imzalanacak szlemelerin uzun vadeli ve farkl senaryolar projekte edecek ekilde dzenlenmesi piyasadaki dengenin korunmasna da yardmc oluyor. Ayn ekilde, yatrm sreci sonrasnda hissedarlk yapsnn ne olaca da irketin uzun vadede baarl olmas asndan nem arz ediyor.
Birbirinden beslenen bir dzen oluturulacak
Startup’lara ynelik pozitif yaklamn, hukuki dzenlemelere de konu olduu dikkat ekiyor. Hem AB’de hem de ABD’deki dzenlemelerde bigtech irketlerinin halihazrda sahip olduklar rekabet avantajnn nne geilmesi ve piyasada dengenin korunmas, kk lekli inovatif irketlere yol alabilmesi adna dzenlemelerin olduunu, dolaysyla yeni dzende birbirinden beslenen bir dzenin oluturulmasnn hedeflendiini syleyebiliriz.
Trend teknolojiler
Yatrm srelerinde hukuki gelimelerin neler olduunun takip edilmesi, irketler asndan nem arz ediyor. Avrupa Birlii (AB) mevzuat almalarnn byk oranda lkelerin hukuki dzenlemelerini etkilediini gz nnde bulundurursak, AB almalarnn yerel dzenlemeler asndan belirleyici olduunu, bu sebeple de sz konusu gelimelerin takip edilmesinin irketler asndan rekabet avantaj salayacan ifade edebiliriz.
Hangi konulara dikkat edilmeli?
01I Yatrm srelerinde sadece ‘popler’ olduu iin yatrm yaplmaktan kanlmal. nk bir yatrmn baarl olmas; doru zamanda olduu kadar doru corafyada ve doru teknolojiyle yaplm olmasna da bal.
02I Dijital dnm srelerine btnsel bir bak asyla yaklalmal.
Hukuki dzenlemelere konu olan teknolojiler
2023 senesine baktmzda ykselite olan ve hukuki dzenlemelere konu olan drt teknolojinin ne kt grlyor:
01I Fintech
02I Dijital varlklar
03I Regtech
04I Srdrlebilirlik ve yapay zeka
03 YEN DEERLERE YATIRIM
Dijitalin kendisi olun
Finans dnyasnda ‘sentetik’ olarak ifade edilen bir kavram bulunuyor. Parann kendisi ile deil de, parann temsil ettii deer, onun teminat veya onun gelecekteki deerine ynelik tahminlerinizle yapabildiiniz ilemlerden bahsediliyor. Bu sentetik ilemler, finansal piyasalardaki ilem hacminin artk byk ounluunu oluturuyor.
Farkl byme alanlar yaratyor
Benzer ekilde iletmelerin, rnleri araclyla sunduklar deerler ve rnlerinin dijital temsilleri, rnlerinin szleri veya rnlerinin temsil ettii deerler ile yaratabilecei yeni deerler sz konusu… imizin kendisinden deil de onun dijital yansmasndan, onun datasndan, onun grselliinden veya tarzndan yaratlan deerlerlerin toplamna sentetik deerler diyorum. Sentetik deerler, fiziksel deildir; rnn kendisinden kaynaklanmaz ve markalara yeni byme alanlar aar.
Sentetik markalar anda nasl ayakta kalnr?
01I Geleneksel kanalnz, onlIne kanalnz, sosyal medya kanalnz, hatta mobil kanalnz var. Peki API kanalnz var m?
Yllardr dijital dnyann ana byme motoru olan API’ler, bu dnemde, bankaclk sektrnde gndemde olan ‘API Banking’ olarak sklkla kullanlyor. Dnmn hangi seviyesinde olursanz olun, API kanalnz balatn.
02I Dijital sentetik deerlerinizi aa karn
Dijital ikizlerden rnlerinizin 3D modellerine; sanal rnlerden avatarlara kadar rnlerinizin dijital sentetik deerlerini aratrn.
03I rnnzn yapay zekalamas
Yaptmz her ilem, her konuma ve her etkileimin aslnda yapay zekaya katkda bulunma ans vardr. Sz gelimi, imdiye kadar onbinlerce kredi deerlendirmesi yapan bir bankaysanz, imdiye kadar ki onbinlerce kredi deerlendirme gemiiniz, bir yapay zekay eitmek veya kredi skorlama algoritmas gelitirmek iin size veri salar.
04I Szlerden doan sentetik deerler
Sun Tzu binlerce yl nce, “En iyi strateji savamadan kazanmaktr” der. Benzetme yapacak olursak savamak, bizim reel deerimizdir. ‘Savamadan kazanmak’ diye tanmlayabileceimiz caydrclk, szler, garantiler, itibar da sentetik deerdir.
05I Kiilikten doan sentetik deerler
Louis Vuitton gibi markalar, LV gzyle, ehirleri kefetmek iin ehir rehberleri hazrlyor ve LV filtresinden gemi, o ehrin en lks detaylarn ieren gezi rotalar sunuyor. Bu rnekte LV; bir lks marka deildir, bir stildir, bir yaam biimidir. Markann yaam biimiyle, markann kiiliiyle bir gezi rehberi yaratlmtr. Elence sektrnde (Disney), lisanslama kavram bulunuyor. Disney karakterlerini farkl sektrlerin ve marka i birliklerinin kullanmna sunmak amalanyor. Bir Disney olmayabilirsiniz ama yine de lisanslamaya bir i olarak bakabilirsiniz.
04 YETENEKLERN DJTAL KLTRE ADAPTASYONU
Yetenekler dijital dnyaya hazrlanmal
Dijital dnm ve yapay zeka, kukusuz insan kaynaklarnn gndeminde yer alan en nemli konulardan biri. Ajandamzda bu dnm anlayacak ve hatta liderlik edecek yeteneklerin geliimi, kurum kltrne adaptasyonu gibi fonksiyonel sorumluluklarmzn yan sra insan kaynaklar departmanlarnn kendi ileyilerini de gelitirip destekleyecek bir teknolojik deiime odaklanmas bulunuyor.
Yetenekleri yaanlan dijital dnme hazrlayabilmek iin izilecek yol haritasn 3 admla zetlemek mmkn:
01I Yetenek belirleme ve tespit:
Mevcut alanlarn dijital yeteneklerinin belirlenmesi ve kurumun dijitalleme stratejisinin gerektirdii uzmanlk alanlar ile arasndaki fark net bir ekilde ortaya koyabilmek ve buna gre bir ihtiya analizi yapmak.
02I Dijital yetkinlikler iin geliim stratejileri: Kurumlar, ihtiya analizleri dorultusunda belirlenen dijital becerilere sahip olabilmek iin yeni yetenekleri kuruma dahil ederken, srdrlebilir bir geliim iin de e zamanl mevcut alanlarna odaklanmal. alanlarn mevcut rol ve sorumluluklarnn tesinde iin geleceine de hazrlayacak eitim ve gelitirme programlarna yatrm yapmal. D kaynaklardan faydalanma, i eitim programlar oluturma ve dijital beceri setlerini glendirme gibi eitli yntemler ile yaplabilecek insan ve geliimi odana alan bu yatrmlar, kurumlar gelecee hazrlarken e zamanl alanlarn kurum aidiyetlerini de destekleyecek.
03I Dijital irket kltr: Dijital dnmn kurum iinde baarl olabilmesi bu dnme ilham verecek, bu alanda atlacak admlar destekleyecek kurum kltr deiimini de gerektiriyor.
Teknolojinin salad tm potansiyeli grmek, alma hayatna adapte edebilmek iin kurum ii ileyilerin ve organizasyonun da bunu destekleyebilmesi art. Bilgiye hzl eriim, kurum ii iletiimin glendirilmesi, evik alma modelleri ve veriye dayal karar alma srelerinin benimsenmesi gibi admlar, dijital dnmn baarl ve olaandan daha hzl bir ekilde gereklemesine zemin hazrlayacak.
Gelitirilmesi gereken alanlar
01I letmelerin dijital yeteneklerin belirlenmesi ve deerlendirilmesi iin daha etkili aralar ve yntemler gelitirmesi, dijital dnm srecinde baary ve etkiyi artrmak iin en kritik admlar arasnda yer alyor.
02IHzla deien dnyann dinamiklerine ve K trendlerine adapte olabilmek iin; kurum olarak alanlar dijital dnme hazrlamak, eitli eitim ve gelitirme programlar ile onlar desteklemek ve esnek alma modellerine uyum salamak gerekiyor.
03I alanlar anlamaya, onlar duymaya odaklanlmal. Liderlikten balayarak, alan katlmn tevik etmek ve dnmn baarsn srekli lerek gncel tutmak, bu srecin etkin bir ekilde ynetilmesini salayacak.
Bu amala PERYN olarak i kltr dnmn yakndan ilgilendiren esnek alma modellerinin benimsenmesi, dijital K, veri analitii, yapay zeka dnm ve yeteneklerinin gelitirilmesi gibi i trendlerini yakndan takip ederek webinar, PERYN Akademi eitim ve sertifika programlarn i dnyas ile buluturuyoruz.
Dijital dnm ve K odanda ne kacak trendler
Uluslararas Para Fonu (IMF), ‘Yapay Zeka ve in Gelecei’ raporunda; yapay zekann kresel istihdamn % 40’n etkileyecei belirtti. Bu eilimin lkeler aras gelir eitsizliini meydana getirecei ve zellikle istihdam piyasasnda retkenlii artrmay vaat eden yapay zekann baz ilerde ise insanlarn yerini alabilecei vurgulanyor. alanlarn mevcut rollerinin tesinde daha nitelikli yetkinliklerle donatlmas da bu adan kritik bir neme sahip. Dijital dnm ve K odanda ne kacak trendler ise u ekilde sralanyor:
Yapay zeka: Yapay zeka kavramnn ardndan yeni bir kavram ile daha tantk: ChatGBT. Artk ChatGBT gibi yapay zeka ile gelitirilen otomasyonlar ile hazrlanan CV’ler, referans mektuplarnn K’ya ulamas ile bavuru yetkinliklerinin llebilmesi iin yapay zekadan faydalanlmaya devam edilecek. Bu trendin K profesyonellerine salad operasyonel avantajn yan sra nemli bir pozitif katksnn da zellikle ie yerletirme aamalarnda kurumlara daha ok eitlilik ve kapsayclk alannda yer amas olduunu syleyebiliriz.
Veri analizi: Hzla yaylan bu bilgi-veri anda; K departmanlar, yksek miktarda veri analizi yaparak daha bilinli kararlar almaya balad. Bylece ie alm srecinden performans deerlendirmesine kadar birok alanda ‘veri odakl karar verme’ yaklamnn benimsenmesine olanak salanyor. Bununla birlikte yetenek ynetiminde de AI ile zenginletirilmi sistemler ve veri analitii ile beslenen dijital platformlarn daha yaygn kullanlacan greceiz.
Esneklik: Dijital dnm ile esnek ve uzaktan alma modellerinin yaygnlamas hzland. Kurumlar, alanlarn memnuniyetini ve balln artrmak iin alan deneyimine daha ok odaklanacak. Dijital dnm srecinde, hzl deien pazar koullarna uyum salamak iin irketlerin duyarl ve esnek olmalar gerekecek. Bu da insan kaynaklar ynetimi srelerinin daha dinamik ve adapte olabilir olmasn gerektirecek. Baz lkelerin uygulamaya balad haftada drt gn alma modeli gibi esnek alma uygulamalar daha ok yaygnlaacak.